بتن آماده به دلایل متعدد از جمله نظارت دقیق بر فرایند تولید، اختلاط کامل، به کارگیری مصالح مرغوب، همگن بودن و … مشکلات بتن ساخته شده به صورت سنتی را ندارد.
با ورود استانداردهای ساخت و ساز به عرصه مهندسی کشور و بحث مقاوم سازی ساختمان ها در مقابل زلزله، انتظارات از کیفیت بتن بیشتر شده است و سخت گیری و دقت بیشتری بر فرایند تولید و اجرای بتن اعمال می شود. بتن آماده گزینه مناسبی برای استفاده به خصوص در بتن ریزی سقف و فنداسیون به شمار می آید. با ابداع و ترویج تکنیک های نوین تولید بتن (بتن آماده) دیگر روش های سنتی و دستی جایگاه خود را از دست داده اند.
یکی از موارد مهم در تولید بتن آماده، تجهیزات و مصالح تولید بتن آماده است. این تجهیزات باید استاندارد باشند و کنترل کیفیت استاندارد در مورد آنها اعمال شود. در این مقاله به نحوه انبار کردن مصالح برای تولید بتن آماده می پردازیم.
انبار کردن مصالح برای تولید بتن آماده
مصالح شامل موارد زیر هستند:
- سیمان
- سنگدانه ها
- آب
- مواد افزودنی
در ادامه هر کدام از این موارد را توضیح می دهیم.
انبار کردن سیمان برای تولید بتن آماده
در خصوص انبار کردن سیمان، به صورت پاکتی و یا فله، در تولید بتن آماده نکات زیر باید مورد توجه قرار بگیرد:
- کلیه اجزای مخازن سیمان باید به طور مرتب مطابق با دستورالعمل سازنده مخزن تمیز شود.
- پس از هر نوبت تحویل سیمان، فیلتر هوا تمیز شود.
- نوع سیمان به طور مشخص بر روی لوله ورودی مخزن ثبت شود.
- سیمان های مختلف در مخازن جداگانه نگهداری شوند.
- از انبار کردن سیمان های داغ (بالای دمای 70 درجه سانتی گراد) خودداری شود.
- توصیه می شود از انبار نمودن سیمان هایی که از یک نوع بوده اما از کارخانه های مختلف تهیه شده اند، به صورت توام خودداری شود.
- سیمان های پاکتی در محیط خشک فاقد رطوبت، دور از یخ زدگی، در محل سر پوشیده و دارای کف عاری از رطوبت نگهداری شوند. در صورتی که کف محل نگهداری از جنس بتن باشد، باید پاکت ها را بر روی الوار چوبی قرار داد.
- سیمان های پاکتی در شرایط خوب انبار داری در فاصله 4 الی 6 هفته مقدار قابل توجهی (تا 20 درصد) از مقاومت خود را از دست می دهند، لذا بررسی پاکت ها هنگام استفاده ضروری می باشد.
- پاکت ها باید نزدیک به هم و دور از دیوار های نگهداری شوند و بیشتر از 8 پاکت در مناطق مرطوب و 12 پاکت در مناطق خشک بر روی هم چیده نشوند.
- پاکت ها باید طوری چیده شوند که حمل و دریافت و تحویل آنها به راحتی امکان پذیر باشد.
- هنگام خروج سیمان از انبار، فاسد نبودن سیمان بررسی شود و چنانچه سیمان به صورت کلوخه ای درآمده باشد، بدون تایید دستگاه نظارت و دستورالعمل مربوطه از آن استفاده نشود.
- هنگام کار با سیمان و بتن جهت جلوگیری از تماس سیمان مرطوب و بتن با پوست بدن از پوشش های مناسب استفاده کنید. به دلیل اینکه هنگام مخلوط شدن سیمان با آب، قلیا آزاد شده و در صورت تماس بتن یا سیمان با پوست بدن باید محل مورد نظر را با آب به طور کامل بشورید.
انبار کردن سنگدانه ها برای تولید بتن آماده
سنگدانه مورد مصرف در بتن آماده شامل دو نوع سنگدانه ریز و سنگدانه درشت می باشد. سنگدانه ریز شامل سنگدانه هایی است که حداقل 90 درصد از آن از الک 4.75 میلی عبور کند. سنگدانه درشت سنگدانه هایی است که حداکثر 10 درصد از آن از الک 4.75 میلی عبور می کند. نکات زیر در مورد انبار کردن سنگدانه ها باید رعایت شود:
- در روند تخلیه سنگدانه ها باید از جدا شدگی مضر و شکستگی سنگدانه ها جلوگیری شود.
- در روند انبار کردن سنگدانه ها باید از جدا شدگی و شکستگی سنگدانه ها جلوگیری شود.
- محل انبار کردن سنگدانه ها باید از هرگونه آلودگی مبرا باشد.
- سنگدانه ها باید به دور از برگ درختان، زباله و لجن نگهداری شوند.
- در شرایط یخبندان، جهت جلوگیری از یخ زدگی سنگدانه باید از پوشش مناسب استفاده شود. باید از عایق های مناسب جهت پوشش استفاده کرد. ورق های پلی اتیلن می توانند از نفوذ آب باران و لجن جلوگیری کنند، اما عایق خوبی جهت محافظت در برابر یخ زدگی نمی باشند.
- سنگدانه ها باید در پشت محل مخلوط کن ها، انبار و در یک ردیف بارگیری شوند.
- انبار کردن سنگدانه ها باید به نحوی سازمان دهی شود که احتمال درهم آمیختن اجزای هر یک از آنها با بخش دیگری وجود نداشته باشد و سنگدانه های هر بخش کاملا منفک از بخش دیگر سنگدانه های انبار شده باشد.
- در جابجایی و حمل و نقل های درون واحد تولیدی باید از جدا شدگی مضر جلوگیری شود.
- فضاها باید جدا از یکدیگر بر اساس نوع و اندازه سنگدانه ها ساخته شود تا از مخلوط شدن سنگدانه ها با اندازه ها و انواع مختلف جلوگیری شود.
- توصیه می شود کف محفظه های نگهداری سنگدانه ها مجهز به سامانه زهکشی باشد و از ورود مواد خارجی جلوگیری به عمل آید.
- توصیه می شود تجهیزات کارخانه بتن آماده، قابلیت نگهداری مقدار سنگدانه ها را حداقل به اندازه مصرف روزانه دارا باشد.
استفاده از آب برای تولید بتن آماده
- آب مناسب باید با فشار کافی ثابت یا تنظیم شده جهت اجتناب از اختلال در دقت اندازه گیری ها تامین شود.
- واحد های تولیدی که خواستار تاییدیه برای تولید کردن بتن آماده در هوای خیلی سرد (حتی در دمای زیر صفر درجه) می باشند، و محل تولید آنها به طور مستمر در معرض چنین وضعیت جوی قرار دارد، باید به طور متوسط حداقل ظرفیت گرمایی 15 اسب بخار برای آب یا سنگدانه، جهت هر 75 متر مکعب را دارا باشند. چنانچه استفاده شبانه روزی از وسایل گرم کننده امکان داشته باشد، ظرفیت گرمایی می تواند به 10 اسب بخار که باید در هر ساعت به آب منتقل شود، تقلیل پیدا کند. شایان ذکر است که دمای بتن تولید شده، از زمان تولید تا زمان تحویل نباید پایین تر از 5 درجه سلسیوس باشد.
انبار کردن افزودنی های بتن برای تولید بتن آماده
- نحوه نگهداری و جابجایی افزودنی هایی که به صورت مایع می باشند، باید به شکلی باشد که از یخ زدگی مواد افزودنی ها در هر زمان پرهیز شود (یخ زدگی می تواند باعث تفکیک ترکیبات بعضی از مواد شیمیایی مایع شود که این عمل در کنترل کیفیت بتن تاثیر می گذارد).
- افزودنی ها باید به روشی نگهداری شوند که از آسیب توسط آلوده کننده ها مصون باشند.
- باید شرایطی برای هم زدن افزودنی های مایع که محلول، معلق و یا ناپایدار می باشند در نظر گرفته شود.