به عنوان یک پیمانکار یا صاحب پروژه همیشه در مورد کیفیت اجرا و استحکام سازه نگران هستیم و دوست داریم که روش‌هایی برای بررسی کنترل کیفیت آن وجود داشته باشد. دیدگاهی که در این مورد وجود دارد این است که انجام چنین بررسی‌هایی باید توسط یک مهندس سازه که در این حوزه تحصیل داشته است، صورت گیرد. این در حالی است که ما همیشه در جریان فرایندهای ساخت و ساز بوده‌ایم و می‌توانیم در مراحل مختلف به بررسی کیفی استحکام سازه بپردازیم.
برای اطلاع از کیفیت سازه باید در سه مرحله کار خود را انجام دهیم:
- بررسی استحکام سازه قبل از بتن ریزی
- بررسی استحکام سازه در حین بتن ریزی
- بررسی استحکام سازه بعد از ساخت و ساز
در مطالب قبل، بهترین شیوه های محافظت از سازه های بتنی را معرفی کردیم و در این مطلب نیز سعی می‌کنیم که بررسی استحکام ساختمان را در سه مرحله مجزا انجام دهیم.
بررسی استحکام سازه قبل از بتن ریزی
در واقع این اولین گام و اولین مرحله از بررسی کیفی یک سازه محسوب می‌شود که لازم است با جدیت و به دقت بالایی صورت گیرد. این جدیت به این دلیل است که اگر شما نهایت تلاش خود را به کار گیرید، طبیعتاً فاز اولیه کار به صورت استاندارد و مناسب اجرایی می‌شود. انجام این مرحله به هیچ عنوان نمی‌تواند سخت باشد و باید آن را به دو مرحله مجزای دیگر تقسیم کنید:
- بررسی وضعیت ساخت و ساز از لحاظ استاندارد و الزامات اولیه در مورد هر کدام از بخش‌های مختلف سازه، مانند فونداسیون، ستون‌ها و سقف، نحوه بتن ریزی، انتخاب نوع بتن، نحوه آب بندی، نحوه بررسی شرایط آب و هوایی و ….
- بررسی کنترلی مواد اولیه استفاده شده در بتن مانند سیمان، ماسه سنگ و آب
سیمان
کیفیت سیمان با انجام آزمایشهای مقاومت فشاری جامعه بر روی مکعب‌های مشخص سیمانی به دست می‌آید. این روش یک روش مهندسی است و احتمالاً شما نیز به عنوان یک فرد معمولی به آنها دسترسی نخواهید داشت. اما اگر حس دارید که وضعیت سیمان و کیفیت آن را کنترل کنید:
- ابتدا باید هر ماه یکبار کیفیت سیمان‌ها و سپس یک بار در دو ماه سیمان مورد نظر آزمایش شود؛
- باید تلاش کنید که سیمان از رطوبت حفظ شود؛
- باید پس از گذشت سه ماه از ذخیره‌سازی، سیمان را مصرف کنید تا از خراب شدن آن جلوگیری شود؛
- اگر سیمان از حالت پودری و حالت طبیعی خود خارج شود، باید آن را به کارخانه ارجاع دهید.
ماسه سنگ
ماسه سنگ استفاده شده در بتن باید به مقدار مشخص و استاندارد که قبلاً تأیید شده باشد، استفاده شود. در حقیقت، در این مورد شما نمی‌توانید به صورت دلخواه سلیقه‌ای عمل کنید. بلکه باید آزمایشهای مختلفی بر روی وضعیت ماسه سنگ به صورت کیفی و عملی انجام دهید تا از کیفیت آنها مطمئن شوید. یکی از روش‌های کیفی، انجام فشرده سازی بتن به همراه ماسه سنگ است که اطلاعات کیفی مناسبی در اختیار ما قرار می‌دهد. اگر در بررسی‌های فشاری مشخص شود که ماسه سنگ قابلیت تراکم پذیری را دارد، باید بلافاصله استفاده از آن را متوقف کنید. کیفیت بتن تحت تأثیر خواص مختلف فیزیکی و مکانیکی ماسه سنگ، مانند شکل، درجه بندی، دوام، وزن مخصوص، جذب و غیر قرار دارد و لازم است که این ویژگی‌ها قبل از استفاده از آنها برای تولید بتن مورد آزمایش قرار گیرد.
مطلب مشخصات و ویژگی های ماسه سنگ استفاده شده در بتن در این مورد می‌تواند به شما کمک کند.
آب
کیفیت آب مورد استفاده برای تولید بتن باید برای این شرایط مورد نظر از لحاظ استاندارد بررسی شود. تحلیل‌های شیمیایی بر روی منبع آب باید صورت گیرد تا استفاده از آن تأیید شود. در مورد ناخالصی‌های معلق موجود در آب، لازم است که آب را برای مدتی ذخیره کنید و به این مواد اجازه دهید که ته نشین شود. برای بررسی وضعیت آب میتوانید از تست مکعب بتن در دوره ۲۸ روزه استفاده کنید و این کار را در مورد سه مکعب انجام دهید. در این آزمایش باید توجه داشته باشید که استحکام بتن نباید کمتر از ۹۰ درصد قدرت متوسط سه مکعب با بتن مشابه تهیه شده با آب مقطر باشد.
بررسی استحکام سازه در حین بتن ریزی
نظارت دقیق در طول ساخت و ساز و در طول تولید بتن برای تمامی عملیات‌های بتن ریزی از جمله عملیات‌های بچینگ، مخلوط کردن، انتقال، تنظیم کردن، فشرده سازی و عمل آوری حیاتی است. اقدامات احتیاطی لازم بر روی سازه بتنی باید انجام گیرد تا از استحکام سازه و کیفیت آن مطمئن شویم. برای این کار لازم است که مراحل ذکر شده زیر را بطور کامل دنبال کنید:
- مخلوط بتن باید در آزمایشگاه یا کارگاه با استفاده از مواد تأیید شده در محل تولید شود؛
- تا جایی که امکان دارد، بتن باید باتوجه بر اساس وزن نگهداری شود. اگر بسته بندی و نگهداری بر مبنای وزن امکان‌پذیر نباشد، میتوانید از طریق نظارت مناسب در حضور مهندس محبوب مسئول، مجوز لازم برای کسب و کار را دریافت کنید.
- در هنگام مخلوط کردن میکسر باید ظرفیت آن به طور کامل پر شود. مواد به ترتیب مناسب به داخل میکسر ریخته شود و سرعت آن نیز بین ۱۵ تا ۲۰ دور در دقیقه تنظیم شود. زمان مخلوط کردن بتن نباید کمتر از ۲ دقیقه در هر مورد باشد و در هنگام تخلیه کردن آن نیز از جداسازی به طور اجتناب شود.
- کارپذیری بتن یک ویژگی بسیار مهم برای بتن‌های تازه است، بنابراین آزمون تست افت فشار یا تابع فشرده سازی برای بررسی کارایی بتن باید انجام شود. توجه داشته باشید که برای هر ۲۵ متر مکعب از بتن، حدود سه آزمایش باید صورت گیرد.
- مراقب باشید که هنگام انتقال و جابجایی بتن به محل بتن ریزی، هیچگونه جداسازی یا روان شدن آب سیمان صورت نگیرد.
- بتن ریزی هر قسمتی از ساختمان نباید از ارتفاع بالاتر از یک متر صورت گیرد، اگر احتمال استفاده از چنین ارتفاعی وجود دارد، باید از سیستم‌های انتقالی دیگر برای این شیوه استفاده کنید.
- ویبراتور یکی از وسایلی است که برای فشرده سازی بتن باید استفاده شود. ویبره زدن و قرار گرفتن این دستگاه در درون بتن نباید بیشتر از ۶۰ سانتی متر انجام شود. همچنین توجه داشته باشید که خروج دستگاه ویبره از بتن به آرامی صورت گیرد تا هیچ بتنی به همراه آن خارج نشود و فرکانس ویبراتور نیز نباید کمتر از 7000 دور در دقیقه باشد.
- فرایند خشک شدن بتن باید به طور کامل و در یک دوره زمانی مشخص انجام گیرد تا استحکام اولیه آن به دست بیاید و از استحکام سازه اطمینان داشته باشیم.
- لازم است که بتن از آب و هوای بسیار گرم و بسیار سرد محافظت شود. فرایند بتن ریزی نباید در دمای زیر چهار و نیم درجه سانتیگراد و بالاتر از ۴۰۰ درجه سانتیگراد انجام گیرد. در هر دو صورت باید از سیستم‌های محافظتی برای بالا بردن کیفیت بهتر استفاده کنیم.
- در آب و هوای بسیار سرد لازم است که از پوشش‌های مختلف برای جلوگیری از رسیدن سرما به بتن استفاده کنیم، استفاده از ضد یخ نیز در این مورد می‌تواند مفید باشد.
توصیه می‌کنم که مطلب بتن ریزی هوای سرد را مطالعه کنید تا جزئیات بیشتری در این مورد به دست بیاورید.
بررسی استحکام سازه بعد از ساخت و ساز
هنگامی که فرایند بتن ریزی انجام گرفت و به میزان کافی فشرده شد، آزمایشهای فشرده سازی بر روی مکعب‌های ساخته شده از این بتن باید انجام گیرد. برای بتن‌های معمولی، باید این مکعب‌ها از بتن و دقیقاً در محل ساخت و ساز ساخته شود. بتن سخت شده باید در ابعاد، شکل‌ها و اندازه‌های استاندارد به عنوان مشخصات طراحی بررسی شود. برای اطلاع از استحکام سازه لازم است که سطح ظاهری بتن نیز بررسی شود. اگر از لحاظ ظاهری و از لحاظ نفوذ پذیری به این نتیجه رسیدید که بتن کیفیت مناسب دارد به عنوان یک سازه استاندارد شناخته می‌شود، میتوانید وارد آزمایشهای تخصصی شوید.
استحکام بتن معمولاً با استفاده از نمونه مکعب‌های بتنی مورد آزمایش در ۲۸ روز بررسی می‌شود. در صورتی که استحکام این مکعب‌ها کمتر از حداقل مورد انتظار باشد، لازم است که در مورد استحکام سازه مورد نظر تمهیدات ویژه‌ای در نظر گرفته شود و مجدداً فرایند استحکام بر روی آن صورت گیرد. آزمایشی که در مورد یک ساختمان ساخته شده صورت می‌گیرد، شامل موارد زیر می‌شود:
- آزمون بار و اندازه گیری انحراف و / یا کرن (کیفیت ساختار می‌تواند پس از محاسبه مقاومت بتن ثابت شود)
- هسته‌های برش از ساختارها و آزمایش آنها برای استحکام
- تست‌های غیر مخرب مثل چکش بازسازی شوست یا تست سرعت پالس اولتراسونیک. این تست‌ها تنها یک ایده بسیار خشن هستند و عمدتاً برای تشخیص یکنواختی ساخت و ساز استفاده می‌شوند.
- تجزیه و تحلیل شیمیایی بتن سخت شده.
مطالعه 7 نکته حیاتی برای بالا بردن استحکام سازه نیز می‌تواند به شما در این زمینه کمک کند.
می‌بینیم که در هر کدام از این مراحل می‌توانیم آزمون بررسی استحکام سازه را به طور کامل انجام داد و از کیفیت اجرای آن مطمئن شد. اگر دوست دارید در ساخت و ساز خود از بتن آماده با کیفیت استفاده کنید، و یا به مصالح ساختمانی مانند بلوک سیمانی، گروت یا تیرچه و بلوک نیاز دارید، با ما در کارخانه بتن آماده پاسارگاد در تماس باشید.