آزمایش های پیش بینی نشده برای کنترل کیفیت بتن چگونه انجام میشوند؟

برای کنترل کیفیت بتن سخت شده و کسب اطمینان از کارآمد بودن بتن ، آن را مورد آزمایش قرار می دهند .

در این مقاله “بتن پاسارگاد “ به توضیح آزمایش های پیش بینی نشده در بتن می پردازیم :

آزمایش های پیش بینی نشده :

هنگامی انجام آزمایش های پیش بینی نشده در بتن صورت می گیرد که از راه مشاهده نارسایی ها در بتن ساخته شده ، احساس شود .

این آزمایش ها در دو رده انجام می شوند :

1. آزمایش های غیر مخرب
2. آزمایش های مخرب

در مقاله “آزمایش های بتن” درباره آزمایش های پیش بینی شده برای بتن توضیح داده شده است.

آزمایش های غیر مخرب :

در این آزمایش بتن ، بدون اینکه قسمتی از بتن آسیبی ببیند و یا بریده شود ، مقاومت بتن سنجیده می شود . مهمترین این آزمایش ها عبارتند از :

1. سنجش مقاومت با چکش اشمیت :

در این آزمایش از روی میزان برگشت وزنه ای متصل به فنر که به سطح بتن ضربه می زند ، مقاومت و کیفیت بتن سنجیده می شود . عوامل نسبتاً زیادی بر روی نتیجه این آزمایش اثر می گذارند : رطوبت بتن ( به خصوص رطوبت سطحی پس از بارندگی ) ، پرداخت سطحی بتن ، نوع سنگدانه ها و سن بتن و …. از آن جمله هستند .

استفاده از این وسیله با علم به اینکه نتایج حاصله بسیار تقریبی بوده و بیشتر برای مقایسه بتن ها به لحاظ یکنواختی به کار می رود .

2. سنجش مقاومت با روش نفوذ میله ویندسور :

با استفاده از وسیله خاص ، سه عدد میله ویژه آزمایش بتن به درون بتن شلیک می شوند . میزان نفوذ آن با مقاومت بتن نسبت عکس دارد . این آزمایش نیز با تقریبی مشابه آزمایش چکش اشمیت است .

3. آزمایش بارگذاری :

در صورتی که آزمایش های انجام شده روی بتن تازه و گرفته نتایج رضایت بخشی نداشته باشند و در مورد ظرفیت باربری آن ، اطمینان کافی نباشد ، می توان اعضای خمشی را پس از 56 روزگی به مدت 24 ساعت تحت باری برابر مجموع 3/0 بار مرده و 7/1 سربار طراحی قرار داد و تغییر شکل ها را ملاحظه کرد . پس از این مدت بار برداشته شده و مجدداً پس از 72 ساعت روی عضو قرار می گیرد و دوباره تغییر شکل ها بررسی می شود .

در صورتیکه در حین بارگذاری آثار گسیختگی در تیر مشاهده شد ، قطعه مردود است .

4. سایر آزمایش ها :

با استفاده از سرعت امواج ماورای صوت در بتن می توان کیفیت بتن از جمله میزان یکنواختی بتن ، وجود ترکها و خلل و فرج در بتن و گاه مقاومت فشاری بتن را ارزیابی کرد . هر چه مقاومت فشاری بیشتر باشد ، سرعت صوت در آن بیشتر است . این آزمایش نیز تقریبی است .

اشعه ایکس نیز می تواند در آزمایشگاه با رعایت تمام مسائل ایمنی برای آزمایش بتن و بررسی ویژگی ها و کیفیت بتن مورد استفاده قرار گیرد .

• آزمایش های مخرب :

در این آزمایش ها قسمتی از بتن مورد بررسی ، کنده شده و تحت آزمایش قرار می گیرد . نتایج حاصله کاملاً دقیق می باشد .

1. مغزه گیری :

نکات اجرایی جهت این آزمایش عبارتند از :

• در این آزمایش ، با استفاده از مته های سر الماسی از بتن مغزه های استوانه ای گرفته می شوند . مغزه نباید در محل ترک خوردگی و تجمع موضعی شن و ماسه گرفته شود .
• برای آزمایش مقاومت فشاری مغزه ، باید حتی المقدور طول نمونه گرفته شده به دو برابر قطر نمونه نزدیک باشد .
• قطر مغزه باید حداقل سه برابر اندازه بزرگترین دانه بتن باشد . مغزه هایی که طول آنها از قطرشان کمتر است ، برای آزمایش مقاومت فشاری مناسب نیستند .
• اره کردن دو انتهای مغزه و نیز تسطیح کامل دو طرف مغزه با ترکیب ذوب شده رس و گوگرد و یا هر ترکیب مناسب دیگر ، برای انجام آزمایش مقاومت فشاری ضروری است .
• میزان رطوبت نمونه را دستگاه نظارت تعیین می کند و در غیر اینصورت باید نمونه به مدت و در غیر اینصورت باید نمونه به مدت 40 ساعت در آب اشباع از آهک قرار گرفته و سپس آزمایش صورت پذیرد .
• مقاومت نمونه اشباع از آب ، کمتر از مقاومت نمونه خشک می باشد .
• معمولاً آزمایش چکش اشمیت و مغزه گیری به طور توام برای ارزیابی مقاومت بتن یک سازه تحت بررسی ، مورد استفاده قرار می گیرند . به این ترتیب که نخست با چکش اشمیت یکتواختی بتن سازه بررسی شده و پس از آن نتایج حاصل از مغزه ها ، در مورد مقاومت بتن کل سازه گسترش داده می شود . در صورت یکنواخت نبودن بتن ، گاه ممکن است تعداد مغزه های لازم به سه برابر افزایش یابد .

2. قطعه منشوری :

برای به دست آوردن مقاومت خمشی بتن دال رویه ها ، می توان با اره الماسی قسمتی از دال رویه را برید و در آزمایشگاه مورد آزمایش قرار داد .