تقریباً می‌توان ادعا کرد که همه ما به شکل‌های مختلفی در جریان اجرای سازه بوده‌ایم و یا از نزدیک شاهد درگیر شدن یکی از آشنایان خود در پروژه‌های مشابه هستیم. اجرای یک پروژه مانند ساخت یک ساختمان یا یک منزل مسکونی یک کار یک روزه یا یک هفتگی نیست و ممکن است ما را به مدت زمان طولانی به خود درگیر کند. این موضوع زمانی حادتر می‌شود که بودجه کافی برای سرعت بخشیدن به روال اجرای سازه نداشته باشیم و یا آن را به پیمانکار واگذار نکنیم و مسئولیت پروژه را خودمان بر عهده بگیریم.
به همین دلیل چند سؤال در ابتدای کار ممکن است مطرح شود:
- چه طرحی برای انجام کار و پروژه انتخاب شده است؟
- آیا شرایط زمین از لحاظ استحکام و جغرافیایی مناسب است؟
- آیا مجوزهای قانونی و مجوز کار در پروژه دریافت شده است؟
- آیا شرایط ساخته ساختمان برای دوران کهنسالی مناسب است؟
- تا چه اندازه به بزرگی و کوچک بودن ساختمان خود اهمیت می‌دهید؟
- آیا بودجه کافی برای خرید مصالح اولیه و تأمین نیروی انسانی فراهم کرده‌اید؟
این چند مورد به راحتی کلیات اجرای سازه را به ما نشان می‌دهد و شخص قبل از این که بخواهد وارد کار شود، دیدگاه کاملی نسبت به روند اجرای پروژه خواهد داشت. اگرچه مطالب زیادی در قسمت وبلاگ کارخانه بتن آماده پاسارگاد وجود دارد، اما این مطلب را نیز تا انتها با ما همراه باشید.
طراحی مناسب برای اجرای سازه
اولین نکته‌ای که قبل از شروع روند اجرای سازه باید به آن توجه داشته باشید و به طور کلی مسیر اولیه و مسیر نهایی شما را مشخص می‌کند، داشتن طراحی مناسب برای اجرای کار است. به طور کلی در فرایند طراحی باید دو مورد در نظر گرفته شود: مسئله زیبایی شناختی و مسئله استحکام و پایداری. از لحاظ زیبایی و طراحی، مهندسین معمار بهترین گزینه برای انجام این کار هستند و میتوانید از آنها بخواهید که یک نقشه مناسب برای سازی شما پیاده سازی کنند.
مثلاً:
- تعداد اتاق های ساختمان را مشخص کند؛
- محل قرار گیری اتاق‌ها را با توجه به نورگیری تعیین کنند؛
- سلیقه شما را در طراحی سازه به کار گیرند؛
- بحث دکوراسیون و نمای خارجی ساختمان را در نظر داشته باشند؛
- و در نهایت با مهندس سازه همکاری داشته باشد.
اما بخش دوم طراحی برای اجرای سازه شامل بر استحکام و پایداری است که توسط مهندس سازه انجام می‌شود.
در این طراحی، یک مهندس مشخص می‌کند که:
- وضعیت فونداسیون و پی کنی ساختمان به چه صورت باشند؛
- نوع بتن استفاده شده و سایر الزامات استحکام آن به چه صورت باشد؛
- از چه تکنیکی برای آرماتوربندی و قالب گذاری ساختمان استفاده شود؛
- مصالح و حجم استفاده از آنها با چه استانداردی مشخص شود؛
- وضعیت دیوارها با توجه به طراحی و نمای خارجی سازه مشخصات؛
- با مهندس معمار ساختمان همکاری داشته باشد و طرحی پیاده کند که در کنار استحکام بالا، زیبایی نیز داشته باشد.
بنابراین، اینکه بخواهید طراحی منزل خودتان را انجام دهید، کار بدی نیست! اما توصیه ما در گروه بتن آماده پاسارگاد این است که هیچ وقت خودتان را درگیر این کار نکنید و مسئولیت چنین کار مهمی را قبول نکنید. تنها به عنوان یک پیشنهاد دهنده برای مشخص کردن محل اتاق‌ها، ایفای نقش کنید.
انتخاب زمین و بررسی آن
اگر طراحی مناسب و مطابق با سلیقه خود را برای اجرای سازه منزل انتخاب کرده‌اید، اکنون زمان آن فرا رسیده است که زمین متناسب با آن را انتخاب کنید و وضعیت آن را از شرایط مختلف مورد بررسی قرار دهید. همانطور که در مطالب قبلی (مواردی که هنگام طراحی و اجرای فونداسیون باید مد نظر قرار گیرد) عنوان شد، شرایط جغرافیایی تأثیر مهمی بر وضعیت زمین دارد. از طرف دیگر شرایط زمین و استحکام آن به طور مستقیم روند اجرای پروژه ساختمانی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. هرچه یک زمین مستحکم‌تر باشد، روش‌های استحکامی کمتری بر روی آن صورت می‌گیرد و طبیعتاً مصالح کمتری نیز استفاده می‌شود.
به طور کلی، در بررسی زمین:
- وضعیت آن برای اجرای سازه بررسی می‌شود؛
- دسترسی به زمین از لحاظ امکانات شهری و نقاط مختلف شهر بررسی شود؛
- استحکام زمین برای مشخص کردن حجم بتن ریزی سنجیده می‌شود؛
- میزان رطوبت زمین و دارا بودن مواد مانند سولفات‌ها و فسفات‌ها بررسی می‌شود؛
- در نهایت مناسب بودن زمین برای اجرای چنین پروژه‌ای مورد بررسی قرار می‌گیرد.
اگر در مورد زمین و طراحی مناسب بر روی آن به یک نتیجه مشخص و قطعی رسیده باشید، گام‌های اولیه ایجاد ایمنی در ساختمان را محکم برداشته‌اید و میتوانید ادعا کنید که برای اجرای یک پروژه ساختمانی آماده هستید.
مطابقت با قانون و اخذ مجوزهای لازم
هرگونه ساخت و ساز در محیط شهری و روستایی نیاز به اخذ مجوز از مقامات دولتی دارد. به احتمال زیاد، در بسیاری از سازمان‌ها و حتی در بیلبوردهای تبلیغاتی با چنین پیامی مواجه شده‌اید. این موضوع مشخص می‌کند که وارد شدن در فرایند اجرای سازه بدون اخذ مجوزهای قانونی تبعاتی برای شما و برای پروژه به دنبال خواهد داشت وحتی ممکن است به تخریب آن بیانجامد. توجه داشته باشید که، به طور صریح در قانون ذکر شده است که مقامات دولتی و قضایی می‌توانند نسبت به تخریب ساختمان‌های فاقد مجوز اقدام کنند.
اما مجوزهایی که برای اجرای سازه لازم دارید:
- مجوز ساخت از طرف شهرداری منطقه برای خاکبرداری و حمل مصالح؛
- مجوز استفاده از امکانات شهری مانند آب، برق و گاز؛
- مجوز مهندسی برای تأیید در وزارتخانه‌ها و سازمان‌های متبوع؛
- دریافت بیمه برای ساختمان و همچنین برای نیروهای انسانی درگیر در ساخت و ساز؛
- دریافت استاندارد برای مقاومت در برابر زلزله و آتش سوزی؛
- گرفتن مجوز پایان کار برای تحویل پروژه و بستن آن.
سعی کنید با افراد درگیر و دارای تجربه در این زمینه مشورت کنید و از آنها بخواهید که تمامی این مجوزها را برای شما لیست کنند تا نسبت به اخذ آنها اقدام کنید.
به دوران کهنسالی فکر کن
ساخت یک ساختمان مسکونی و سکونت در آن مانند اجاره نشینی نیست که هر چند سال یک بار مجبور شوید آنها را تغییر دهید یا در صورت نبود امکانات، محلی دیگری برای سکونت خود انتخاب کنید. افراد زیادی هستند که تمامی طول عمر خود را در یک ساختمان طی می‌کنند و نیازی به جابجایی ندارند.
بنابراین در روند اجرای سازه باید به موارد مختلفی به صورت بلندمدت توجه داشته باشد. دسترسی به امکانات شهری، خدمات بهداشتی و درمانی، سیستم‌های حمل و نقل عمومی، امکانات و خدمات مخصوص بزرگسالان و کهنسالان مواردی هستند که باید آنها را در تعیین محل ساخت سازه خود در نظر بگیرید. حتی در اجرای سازه مسکونی خود به این نکته نیز توجه داشته باشید که ممکن است در دوران کهنسالی تردد برای شما تا چه اندازه سخت باشد و شرایط برای سالهای بعد خود نیز در نظر بگیرید.
محوطه سازی
تعداد افرادی که در پروژه‌های خود به مسئله محوطه سازی اهمیت دهند بسیار کم است و آنها معتقدند که این محوطه تنها باعث هدر رفتن زمین می‌شود. محوطه سازی در روند اجرای سازه به دو دلیل می‌تواند اهمیت داشته باشد که با توجه به شرایط زمانی، ممکن است اهمیت آنها تغییر کند.
زمانی که مشغول ساخت پروژه خود هستید، از محوطه:
- برای نگهداری مصالح استفاده می‌کنید؛
- مجبور به جابه جایی و مقابله با نهادهای مختلف شهری نیستید؛
- فضای کافی برای حمل و جابجایی مصالح مانند بتن در اختیار دارید؛
- فضای کافی برای تردد وسایل نقلیه در اختیار دارید؛
- در نهایت از این فضا میتوانید به عنوان یک کارگاه برای تولید تیرچه و بلوک و بتن استفاده کنید.
اما برخی معتقدند که پس از پایان پروژه، این محوطه سازی بلا استفاده خواهند ماند و به صورت ناخودآگاه باعث هدر رفتن بخشی از زمین می‌شود. این ایده کاملاً اشتباه است و کسانی که به دنبال ساخت یک منزل مسکونی ایده آل هستند، یک محوطه مشخص و مناسب برای حیاط منزل خود در نظر می‌گیرند که فضای حریم خصوصی آنها را بیشتر توسعه می‌دهند. بنابراین در سالهای بعد، میتوانید از این محوطه به عنوان محوطه حیاط منزل خود استفاده کنید.
اهمیت اندازه سازه را فراموش نکن
تعداد افرادی که از بزرگ بودن اندازه ساختمان خود می‌نالند و همیشه بخشی از نظافت آن باقی می‌ماند، کم نیست. در طرف مقابل تعداد افرادی که از کوچک بودن اندازه سازه ناراحت هستند بسیار بیشتر است. بنابراین می‌بینیم که خانواده‌ها و افراد با وضعیت خانوادگی متفاوت، عکس العمل متفاوتی نسبت به اندازه سازه دارند و کمتر پروژه‌ای پیدا می‌شود که بین تعداد افراد خانواده و اندازه سازه تناسب وجود داشته باشد.
اگر قصد اجرای سازه برای منزل مسکونی خود دارید، باید توجه داشته باشید که این تناسب را به شکل ایده آل و با توجه به سالهای بعد زندگی خود در نظر بگیرید. یک کلبه کوچک و صمیمی برای خانواده‌های دو نفره و با تعداد کم بسیار بهتر از یک ساختمان بزرگ است و بالعکس. بنابراین سعی کنید که در این مورد با مهندس سازه پروژه خود مشورت کنید و بهترین اندازه ممکن را انتخاب کنید.
به پولی که هزینه می‌کنی فکر کن
از زمانی که بحث ساخت و ساز و اجرای سازه به میان می‌آید، شک نکنید که با صرف پول و هزینه همراه است. بنابراین از گام اولیه کار تا انتهای آن باید آمادگی لازم برای پرداخت هزینه‌های مختلف را داشته باشید. اگر بخواهیم هزینه‌های اجرای یک سازه را دسته بندی کنیم، شامل موارد زیر می‌شود:
- هزینه تأمین مصالح اولیه مانند سیمان، آب، کاشی، سرامیک، و …
- هزینه تأمین نیروی انسانی برای انجام بخش‌های مختلف پروژه؛
- هزینه خرید برخی مصالح به صورت آماده مانند بتن آماده و تیرچه و بلوک؛
- هزینه اخذ مجوزهای قانونی و دریافت استانداردهای کاری؛
- هزینه‌های جانبی مربوط به کار در قسمت‌های مختلف پروژه.
با تأمین بودجه برای اجرای سازه و همچنین طی کردن مراحل فوق، به راحتی میتوانید یک ساختمان مسکونی یا غیر مسکونی برای خود بسازید و به شکل‌های مختلفی از آن استفاده کنیم. اگر برای پروژه خود به بتن آماده، تیرچه و بلوک یا سایر مصالح جانبی مانند گروت و چسب ساختمانی نیاز دارید با ما در کارخانه بتن آماده پاسارگاد در تماس باشید.