احتمالاً برای بسیاری از افراد، بتن پیش ساخته به قطعات بتنی بسیار بزرگ محدود می‌شوند که برای ساخت پل یا گذرگاه های عظیم به کار گرفته می‌شوند. اما تعریف ما از این قطعه بتنی کاملاً متفاوت است. در حقیقت دیدگاه ما با دیدگاه مهندسین سازه مشترک است. برای درک این موضوع میتوانید میزان استفاده از این قطعات را در پروژه‌های مختلف ببینید. به عنوان مثال می‌بینیم که در بزرگراه‌ها و پل‌های بزرگ از بتن پیش ساخته استفاده می‌شود. اما در طرف مقابل در ساختمان های مسکونی نیز شاهد استفاده از آنها هستیم. به همین دلیل اینکه بخواهیم آنها را به یک سازه محدود کنیم کار اشتباهی است.
با این تفاسیر، در این مطلب ضمن اینکه می‌خواهیم تعریف کلی جامعه نسبت به بتن پیش ساخته را تغییر دهیم؛ قصد داریم که برخی اطلاعات مهم دیگر در مورد آنها عرضه کنیم که می‌تواند صنعت ساختمان را به طور کلی تحت تأثیر قرار دهد. البته برای اطلاعات بیشتر در این زمینه نیز میتوانید به وبلاگ کارخانه بتن آماده پاسارگاد مراجعه کنید.
بتن پیش ساخته چیست؟
همانطور که از اسم آن بر می‌آید، بتن پیش ساخته یک سازه بتنی است که از قبل طراحی قالب آن صورت گرفته است و معمولاً در محل کارخانه ساخته می‌شود. با توجه به پیش‌بینی‌ها و تمهیداتی که در مورد این قطعات صورت می‌گیرد، کار کردن با آنها ساده است. به همین دلیل بیشتر پیمانکاران ترجیح می‌دهند که از بتن‌های پیش ساخته استفاده کنند. از طرف دیگر، تولید این قطعات به صورت انجام می‌گیرد که در حوزه‌های مختلف کاربرد دارند و به همین دلیل محدودیتی در مورد استفاده انسان‌ها دیده نمی‌شود. اما بد نیست که گذری به تفاوت بتن پیش ساخته با بتن‌های معمولی بزنیم.
اولین و بزرگترین تفاوتی که بین بتن پیش ساخته و بتن تولید شده در محل پروژه وجود دارد، این است که بتن‌های پیش ساخته در محل کارخانه تولید می‌شوند سایر بتن‌ها از طریق قالب گیری در محل پروژه و انتقال تمامی مصالح به آنجا به کار برده می‌شوند. زمانی که حفظ استانداردهای بالا برای تکمیل بتن‌های پیش ساخته و همچنین رعایت نکات طراحی در مورد آنها انجام گیرد، این قطعات می‌توانند بسیاری از دردسرهای مربوط به ساخت و ساز یک پروژه را از بین ببرند و حتی سرعت فعالیت پیمانکار را افزایش دهد. البته با توجه به اینکه یک قطعه جدا و مصنوعی محسوب می‌شوند، هنوز هم در مورد استفاده از آنها تردیدهایی وجود دارد.
فرایند تولید بتن پیش ساخته
اگر در بچگی با گل یا خمیر بازی وسایل مختلفی مانند اسباب بازی درست کرده‌اید، شما از بچگی با فرآیند تولید بتن پیش ساخته آشنا شده‌اید. بله درست فهمیدید! تولید بتن‌های پیش ساخته هم مانند بازی‌های بچگی ماست که در آن استانداردهای مهندسی و ساخت و ساز رعایت می‌شود. اصلی‌ترین ماده استفاده شده در این قطعات، بتن است که با توجه به سفارش مشتری در کارخانه بتن آماده تولید می‌شود. از طریق انتقال بتن به قالب می‌توان انواع مختلفی از این قطعات در شکلهای متنوع تولید کرد. اما فرایند تولید به این سادگی نیز نیست.
در مطالب قبلی وب سایت کارخانه بتن آماده پاسارگاد عنوان شد که علیرغم مقاومت فشاری بالا، استحکام کششی بتن پایین است و به همین دلیل به آن افزودنی‌های مختلفی مانند میلگردها و مش‌های فولادی اضافه می‌شود. بنابراین فرآیند تولید بتن پیش ساخته باید شامل اضافه کردن مواد افزودنی نیز باشد. حال این مواد افزودنی ممکن است الیاف کربن، الیاف شیشه یا الیاف فولادی باشند. در هر صورت برای تولید این قطعات لازم است که فرایند مهندسی و استاندارد سازی بر روی آنها به طور کامل انجام شود و مواد افزودنی با توجه به محل استفاده از قطعه بتنی به کار گرفته شوند.
انواع قطعات بتن پیش ساخته
قطعات بتن پیش ساخته را می‌توان در دسته‌های مختلفی قرار داد و انتخاب آنها به نوع استفاده آنها برمی‌گردد. حتی با کمی اغماض می‌توان بلوک بتونی و بلوک سبک، به همراه تیرچه در بین قطعات پیش ساخته قرار داد. با این وجود می‌توان آنها را در سه دسته کلی قرار داد:
- قطعات بتن پیش ساخته کوچک: مواردی مانند بلوک، تیرچه، بخش‌های تزیینی کوچک در نمای ساختمان در این دسته قرار می‌گیرند.
- قطعات بتن پیش ساخته بزرگ: مواردی مانند دیوارهای پیش ساخته، سقف‌های کامپوزیتی، بلوک‌های بزرگ بتنی مواردی از این قبیل در این دسته قرار می‌گیرند.
- قطعات بتن پیش ساخته بسیار بزرگ: بلوک‌های بتنی بسیار بزرگ و مقاوم که برای ساخت پروژه‌های بزرگ مانند بزرگراه‌ها و پل‌های بزرگ و همچنین ریل‌های راه آهن به کار برده می‌شوند، جزو این دسته محسوب می‌شوند.
مزایای بتن پیش ساخته
در مورد مزایای بتن پیش ساخته می‌توان به فاکتورهای مختلفی در آنها اشاره کرد که کیفیت نهایی آن را تحت تأثیر قرار می‌دهد:
- این قطعات از بتن با کیفیت تولید می‌شوند که کیفیت آنها در کارخانه‌های تولید بتن آماده مورد بررسی قرار می‌گیرد.
- لازم نیست که بر فرایند تولید آنها از اتصالات و پیوندهای مختلف استفاده شود.
- کارگران مورد نیاز برای تولید بتن پیش ساخته به راحتی آموزش می‌بینند و نیاز به مهارت بالایی ندارند.
- قالب این قطعه بتنی از پیش آماده شده است و معمولاً به فولاد مجهز هستند که ابعاد دقیق بتن را در تمام جهات حفظ می‌کنند و مانع از تغییر شکل و ظاهر آنها می‌شود.
- آماده سازی و تکمیل آنها به صورت کاملاً دقیق و با شکل مورد نظر در واحدهای پیش ساخته انجام می‌گیرد.
- امکان جداسازی و انتقال تکی آنها باعث شده است که به راحتی در مکان‌های مختلف نگهداری شوند و با وسایل مختلف جابه جا شوند.
- سفارش خرید، انتقال به محل پروژه، نصب بر روی سازه، و اصلاح ساختار آنها به سرعت انجام می‌گیرد و در نتیجه تأثیر منفی بر سرعت پایان دادن پروژه‌های مختلف ندارند.
- هنگام استفاده از سازه‌های پیش ساخته نیازی به استفاده از داربست و قالب گذاری نیست و کاربرد آنها به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد.
معایب بتن پیش ساخته
در کنار مزایای، لازم است که به برخی از معایب بتن پیش ساخته نیز اشاره کنیم که لازم است نکات مختلفی در مورد آنها رعایت کنیم:
- با توجه به اینکه این سازه‌های بتنی از پیش آماده شده‌اند، انتقال آنها باید با مراقبت بالایی صورت گیرد تا احتمال صدمه دیدن آنها کاهش یابد.
- معمولاً اتصال دادن قطعات بتنی پیش ساخته نسبت به روشهای معمولی و تکمیل پروژه در محل، سخت‌تر است.
- برای بالا بردن این قطعات بتنی و نصب آنها در ارتفاعات مختلف به دستگاه‌های خاصی نیاز هست که ممکن است هزینه‌ی ساخت یک پروژه را افزایش دهند.
قیمت بتن پیش ساخته
در مورد قیمت بتن پیش ساخته ممکن است با اعداد مختلفی مواجه شویم و حتی محل قرارگیری کارخانه تولید بتن نیز بر این شاخص تأثیر گذار است. با توجه به اینکه در تولید این قطعات، از بتن، الیاف‌های مسلح کننده مختلف، و قالب‌های چوبی و فلزی استفاده می‌شود، می‌توان گفت که قیمت آنها به قیمت لحظه‌ای مواد اولیه بتن، قیمت الیاف‌های فولادی، الیاف‌های شیشه‌ای و الیاف‌های کربنی، قیمت قالب‌های چوبی و خرید آنها و همچنین هزینه کارگری و کارمزد روزانه آنها بستگی دارد.
نحوه سفارش و خرید بتن پیش ساخته
خرید بتن پیش ساخته چندان پیچیده نیست، اما در عین حال لازم است که توجه ویژه‌ای به آن صورت گیرد. با توجه به اینکه استفاده از این قطعات بتنی در یک پروژه نقشی حیاتی دارد، لازم است که به مواردی مانند اصول مهندسی و کیفیت مواد اولیه استفاده شده در آنها توجه شود. البته سفارش و خرید آنها از شرکت‌های معتبر نگرانی در این زمینه را از بین می‌برد.
اگر به دنبال تهیه قطعات بتنی پیش ساخته برای سازه خود هستید، با کارشناسان فنی کارخانه بتن آماده پاسارگاد در تماس باشید و با محصول‌های مختلف آنها آشنا شوید. مطمئن باشید که گروه ما نمی‌گذارند که پروژه که خود را با مصالح بی کیفیت انجام دهید.