بتن پیش ساخته و حقایقی در مورد آن

احتمالاً برای بسیاری از افراد، بتن پیش ساخته به قطعات بتنی بسیار بزرگ محدود می‌شوند که برای ساخت پل یا گذرگاه های عظیم به کار گرفته می‌شوند. اما تعریف ما از این قطعه بتنی کاملاً متفاوت است. در حقیقت دیدگاه ما با دیدگاه مهندسین سازه مشترک است. برای درک این موضوع می‌توانید میزان استفاده از این قطعات را در پروژه‌های مختلف ببینید. به عنوان مثال می‌بینیم که در بزرگراه‌ها و پل‌های بزرگ از بتن پیش ساخته استفاده می‌شود. اما در طرف مقابل در ساختمان های مسکونی نیز شاهد استفاده از آنها هستیم. به همین دلیل اینکه بخواهیم آنها را به یک سازه محدود کنیم کار اشتباهی است.

با این تفاسیر، در این مطلب ضمن اینکه می‌خواهیم تعریف کلی جامعه نسبت به بتن پیش ساخته را تغییر دهیم؛ قصد داریم که برخی اطلاعات مهم دیگر در مورد آن‌ها عرضه کنیم که می‌تواند صنعت ساختمان را به طور کلی تحت تأثیر قرار دهد. البته برای اطلاعات بیشتر در این زمینه نیز می‌توانید به وبلاگ کارخانه بتن آماده پاسارگاد مراجعه کنید.

بتن پیش ساخته چیست؟

همانطور که از اسم آن بر می‌آید، بتن پیش ساخته یک سازه بتنی است که از قبل طراحی قالب آن صورت گرفته است و معمولاً در محل کارخانه ساخته می‌شود. با توجه به پیش‌بینی‌ها و تمهیداتی که در مورد این قطعات صورت می‌گیرد، کار کردن با آنها ساده است. به همین دلیل بیشتر پیمانکاران ترجیح می‌دهند که از بتن‌های پیش ساخته استفاده کنند. از طرف دیگر، تولید این قطعات به صورت انجام می‌گیرد که در حوزه‌های مختلف کاربرد دارند و به همین دلیل محدودیتی در مورد استفاده انسان‌ها دیده نمی‌شود. اما بد نیست که گذری به تفاوت بتن پیش ساخته با بتن‌های معمولی بزنیم.

بتن پیش ساخته چیست؟

اولین و بزرگترین تفاوتی که بین بتن پیش ساخته و بتن تولید شده در محل پروژه وجود دارد، این است که بتن‌های پیش ساخته در محل کارخانه تولید می‌شوند سایر بتن‌ها از طریق قالب گیری در محل پروژه و انتقال تمامی مصالح به آنجا به کار برده می‌شوند. زمانی که حفظ استانداردهای بالا برای تکمیل بتن‌های پیش ساخته و همچنین رعایت نکات طراحی در مورد آنها انجام گیرد، این قطعات می‌توانند بسیاری از دردسرهای مربوط به ساخت و ساز یک پروژه را از بین ببرند و حتی سرعت فعالیت پیمانکار را افزایش دهد. البته با توجه به اینکه یک قطعه جدا و مصنوعی محسوب می‌شوند، هنوز هم در مورد استفاده از آنها تردیدهایی وجود دارد.

فرایند تولید بتن پیش ساخته

اگر در بچگی با گل یا خمیر بازی وسایل مختلفی مانند اسباب بازی درست کرده‌اید، شما از بچگی با فرآیند تولید بتن پیش ساخته آشنا شده‌اید. بله درست فهمیدید! تولید بتن‌های پیش ساخته هم مانند بازی‌های بچگی ماست که در آن استانداردهای مهندسی و ساخت و ساز رعایت می‌شود. اصلی‌ترین ماده استفاده شده در این قطعات، بتن است که با توجه به سفارش مشتری در کارخانه بتن آماده تولید می‌شود. از طریق انتقال بتن به قالب می‌توان انواع مختلفی از این قطعات در شکلهای متنوع تولید کرد. اما فرایند تولید به این سادگی نیز نیست.

فرایند تولید بتن پیش ساخته

در مطالب قبلی وب سایت کارخانه بتن آماده پاسارگاد عنوان شد که علیرغم مقاومت فشاری بالا، استحکام کششی بتن پایین است و به همین دلیل به آن افزودنی‌های مختلفی مانند میلگردها و مش‌های فولادی اضافه می‌شود. بنابراین فرآیند تولید بتن پیش ساخته باید شامل اضافه کردن مواد افزودنی نیز باشد. حال این مواد افزودنی ممکن است الیاف کربن، الیاف شیشه یا الیاف فولادی باشند. در هر صورت برای تولید این قطعات لازم است که فرایند مهندسی و استاندارد سازی بر روی آنها به طور کامل انجام شود و مواد افزودنی با توجه به محل استفاده از قطعه بتنی به کار گرفته شوند.

انواع قطعات بتن پیش ساخته

قطعات بتن پیش ساخته را می‌توان در دسته‌های مختلفی قرار داد و انتخاب آنها به نوع استفاده آنها برمی‌گردد. حتی با کمی اغماض می‌توان بلوک بتونی و بلوک سبک، به همراه تیرچه در بین قطعات پیش ساخته قرار داد. با این وجود می‌توان آنها را در سه دسته کلی قرار داد:

  • قطعات بتن پیش ساخته کوچک: مواردی مانند بلوک، تیرچه، بخش‌های تزیینی کوچک در نمای ساختمان در این دسته قرار می‌گیرند.
  • قطعات بتن پیش ساخته بزرگ: مواردی مانند دیوارهای پیش ساخته، سقف‌های کامپوزیتی، بلوک‌های بزرگ بتنی مواردی از این قبیل در این دسته قرار می‌گیرند.
  • قطعات بتن پیش ساخته بسیار بزرگ: بلوک‌های بتنی بسیار بزرگ و مقاوم که برای ساخت پروژه‌های بزرگ مانند بزرگراه‌ها و پل‌های بزرگ و همچنین ریل‌های راه آهن به کار برده می‌شوند، جزو این دسته محسوب می‌شوند.

انواع قطعات بتن پیش ساخته

مزایای بتن پیش ساخته

در مورد مزایای بتن پیش ساخته می‌توان به فاکتورهای مختلفی در آنها اشاره کرد که کیفیت نهایی آن را تحت تأثیر قرار می‌دهد:

  • این قطعات از بتن با کیفیت تولید می‌شوند که کیفیت آنها در کارخانه‌های تولید بتن آماده مورد بررسی قرار می‌گیرد.
  • لازم نیست که بر فرایند تولید آنها از اتصالات و پیوندهای مختلف استفاده شود.
  • کارگران مورد نیاز برای تولید بتن پیش ساخته به راحتی آموزش می‌بینند و نیاز به مهارت بالایی ندارند.
  • قالب این قطعه بتنی از پیش آماده شده است و معمولاً به فولاد مجهز هستند که ابعاد دقیق بتن را در تمام جهات حفظ می‌کنند و مانع از تغییر شکل و ظاهر آنها می‌شود.
  • آماده سازی و تکمیل آنها به صورت کاملاً دقیق و با شکل مورد نظر در واحدهای پیش ساخته انجام می‌گیرد.
  • امکان جداسازی و انتقال تکی آنها باعث شده است که به راحتی در مکان‌های مختلف نگهداری شوند و با وسایل مختلف جابه جا شوند.
  • سفارش خرید، انتقال به محل پروژه، نصب بر روی سازه، و اصلاح ساختار آنها به سرعت انجام می‌گیرد و در نتیجه تأثیر منفی بر سرعت پایان دادن پروژه‌های مختلف ندارند.
  • هنگام استفاده از سازه‌های پیش ساخته نیازی به استفاده از داربست و قالب گذاری نیست و کاربرد آنها به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد.

مزایای بتن پیش ساخته

معایب بتن پیش ساخته

در کنار مزایای، لازم است که به برخی از معایب بتن پیش ساخته نیز اشاره کنیم که لازم است نکات مختلفی در مورد آنها رعایت کنیم:

  • با توجه به اینکه این سازه‌های بتنی از پیش آماده شده‌اند، انتقال آنها باید با مراقبت بالایی صورت گیرد تا احتمال صدمه دیدن آنها کاهش یابد.
  • معمولاً اتصال دادن قطعات بتنی پیش ساخته نسبت به روشهای معمولی و تکمیل پروژه در محل، سخت‌تر است.
  • برای بالا بردن این قطعات بتنی و نصب آنها در ارتفاعات مختلف به دستگاه‌های خاصی نیاز هست که ممکن است هزینه‌ی ساخت یک پروژه را افزایش دهند.

معایب بتن پیش ساخته

قیمت بتن پیش ساخته

در مورد قیمت بتن پیش ساخته ممکن است با اعداد مختلفی مواجه شویم و حتی محل قرارگیری کارخانه تولید بتن نیز بر این شاخص تأثیر گذار است. با توجه به اینکه در تولید این قطعات، از بتن، الیاف‌های مسلح کننده مختلف، و قالب‌های چوبی و فلزی استفاده می‌شود، می‌توان گفت که قیمت آنها به قیمت لحظه‌ای مواد اولیه بتن، قیمت الیاف‌های فولادی، الیاف‌های شیشه‌ای و الیاف‌های کربنی، قیمت قالب‌های چوبی و خرید آنها و همچنین هزینه کارگری و کارمزد روزانه آنها بستگی دارد.

قیمت بتن پیش ساخته

نحوه سفارش و خرید بتن پیش ساخته

خرید بتن پیش ساخته چندان پیچیده نیست، اما در عین حال لازم است که توجه ویژه‌ای به آن صورت گیرد. با توجه به اینکه استفاده از این قطعات بتنی در یک پروژه نقشی حیاتی دارد، لازم است که به مواردی مانند اصول مهندسی و کیفیت مواد اولیه استفاده شده در آنها توجه شود. البته سفارش و خرید آنها از شرکت‌های معتبر نگرانی در این زمینه را از بین می‌برد.

نحوه سفارش و خرید بتن پیش ساخته

اگر به دنبال تهیه قطعات بتنی پیش ساخته برای سازه خود هستید، با کارشناسان فنی کارخانه بتن آماده پاسارگاد در تماس باشید و با محصول‌های مختلف آنها آشنا شوید. مطمئن باشید که گروه ما نمی‌گذارند که پروژه که خود را با مصالح بی کیفیت انجام دهید.

بتن اکسپوز چیست و به چه دلیل از آن استفاده می‌شود

بتن اکسپوز یکی از نسل‌های جدید بتن‌های خاص است که به صورت پیش ساخته و استفاده در محل به کار گرفته می‌شود. این نوع بتن نسبت به سایر بتن های موجود در بازار کاربرد بیشتری در نما دارد و در اغلب موارد از آن برای زیبا سازی و ایجاد نمای یکپارچه در یک سازه بتنی استفاده می‌شود. باید توجه داشت که ویژگی اصلی بتن اکسپوز به صیقلی بودن و صاف بودن سطح آن بر می‌گردد به طوری که کمترین تخلخل ممکن در آن وجود دارد و معمار می‌تواند با خیال راحت برنامه‌های مختلفی از جمله رنگ آمیزی و سایر روش‌های طراحی دکوراسیون بر روی آن اجرا کند.

بتن اکسپوز برای بسیاری از پیمانکاران پروژه‌های بزرگ انتخاب اول محسوب می‌شود و ترجیح می‌دهند که در این پروژه‌ها از نمای بتنی استفاده شود. اگر به بسیاری از پل‌های بزرگ شهری توجه کرده باشید، یا حتی در برخی از اماکن عمومی دیده باشید، متوجه شده‌اید که سازه اصلی این ساختمان یا پروژه از یک بتن صاف ساخته شده است که هیچ نمایی بر روی آن کار نشده است. استفاده از این شیوه و بتن اکسپوز نه تنها از لحاظ زیبا شناختی و ایجاد احساس سرد در طراحی دکوراسیون کمک می‌کند، بلکه هزینه کار بر روی نمای سازمان را پایین می‌آورد و طراح دیگر نیازی نمی‌بیند که از وسایل و مصالح اولیه مختلفی بهره ببرد.

وجود سازه‌هایی با این مشخصات ما را بر آن داشت که به تعریفی کلی در مورد بتن اکسپوز بپردازیم و دلایل استفاده از آن و همچنین مشخصات آن را معرفی کنیم. بنابراین با ما در کارخانه بتن آماده پاسارگاد همراه باشید!

 بتن اکسپوز چیست؟

بتن اکسپوز (Expose Concrete) یا بتن پیش ساخته و یا بتن نما نوع خاصی از بتن های اولی است که کاربرد وسیعی در پوشش دادن نمای ساختمان دارد. این بتن به عنوان سطح نهایی سازه بتنی شناخته می‌شود و معماری بعد از استفاده از آن نیازی به استفاده از سایر روشهای نما کاری ندارد. به همین دلیل استفاده از بتن اکسپوز با حساسیت بسیاری همراه است و پیمانکار باید بتواند یک نوع بتن با کیفیت بالا و درصد اختلاط مناسب پیدا کند که معمار تمامی نیازهای خود را با استفاده از آن برآورده کند.

بتن اکسپوز چیست

 با توجه به محل استفاده از بتن اکسپوز ممکن است نوع ماسه سنگ‌ها و تعداد آنها تغییر کند و حتی از قالب‌های متفاوتی استفاده شود. بتنی که در نمای خارجی ساختمان استفاده می‌شود باید در برابر شرایط محیطی مختلف مقاوم باشد، از نفوذ آب به لایه‌های زیرین سازه بتنی جلوگیری کند، و در نهایت نمای مناسب ایجاد کند. این در حالی است که بتن اکسپوز استفاده شده در نمای داخلی ساختمان از لحاظ زیبایی بسیار مهم است و باید بتواند یکپارچگی و صیقلی بودن بالایی به نمایش بگذارد. در ضمن در نمای داخلی ساختمان باید شرایطی فراهم شود که معمار بتواند از حربه‌های مختلف مانند رنگ‌آمیزی بهره ببرد.

انواع بتن اکسپوز

بتن اکسپوز را می‌توان به دو نوع پیش ساخته و استفاده در محل دسته بندی کرد. بتن پیش ساخته در کارخانه‌های تولید بتن ساخته می‌شوند و قالب‌های آنها از قبل آماده سازی شده است. معمولاً این شرکت‌ها با توجه به تجربه کاری خود و همچنین سلیقه مشتریان، اقدام به ساخت چند قالب پرکاربرد می‌کنند و کلیه مراحل آماده سازی، بتن ریزی، جدا سازی قالب و در نهایت آماده سازی بتن اکسپوز را در همان محل انجام می‌دهند. با توجه به اینکه این کارخانه‌ها با استانداردهای مختلف آشنایی دارند روش‌های استفاده از این نوع بتن را به خوبی می‌شناسند، می‌توان گفت که تهیه بتن پیش ساخته گزینه بسیار خوب و استانداردی است.

انواع بتن اکسپوز

 اما در روش دوم، که بیشتر در پروژه‌های سنگین مانند پل‌های شهری و ساختمان‌های دولتی کاربرد دارد، فرایند تولید و بتن ریزی بتن اکسپوز در محل پروژه صورت می‌گیرد. پروژه‌های بزرگ به صورتی ساخته می‌شوند که امکان استفاده از نمای پیش ساخته در آنها بسیار محدود است و حتی استفاده از این بتن‌ها باعث اعمال هزینه‌های زیادی به پیمانکاران می‌شود. به همین دلیل ترجیح داده می‌شود که عملیات استفاده از بتن اکسپوز و قالب گذاری آن در همان محل پروژه صورت گیرند و کلیه مراحل آن تحت نظر مهندسین سازه و معماران با تجربه انجام گیرد.

روش‌های ساخت بتن اکسپوز

بتن اکسپوز همانند بتن معمولی از آب، سنگدانه و سیمان تولید می‌شود که در جریان تولید مواد افزودنی مانند مواد پرکننده و مواد فوق روان کننده نیز به آن اضافه می‌شود. به همین دلیل در توصیف و ویژگی‌های این نوع بتن می‌توان گفت که:

  • در کاربردهای سازه‌ای و غیر سازه‌ای استفاده می‌شود؛
  • سطح نمای آن به صورت صیقلی و صاف است؛
  • قابلیت رنگ پذیری بالایی دارد؛
  • می‌توانند حدود ۵۰۰۰ پاسکال فشار را تحمل کنند؛
  • حداکثر جذب آب در آن حدود ۶ درصد است؛
  • هیچگونه حفره هوا یا تخلخل در آن دیده نمی‌شود؛
  • وزن مخصوص آن ۲۴۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب است؛
  • به دلیل جلوگیری از اتلاف بتن و سیمان تأثیر مهمی بر اقتصاد و بودجه یک پروژه دارد.

روش‌های ساخت بتن اکسپوز

برای ساخت بتن اکسپوز می‌توان از دو شیوه استفاده کرد. همانطور که ذکر شد تفاوت این نوع بتن با سایر بتن‌های استفاده شده در ساخته‌های بتنی به یکپارچگی آن و استفاده از آن در نمای ساختمان برمی‌گردد. به همین دلیل کاربرد قالب و نحوه قالب گذاری پروژه اهمیت بسیاری دارد. با توجه به سبک قالب گذاری، می‌توان گفت که روش‌های ساخت بتن اکسپوز به دو صورت کلی هستند:

  • روش قالبی: در این روش معماران و طراحان سازه از ابتدا الگوی اصلی ساختمان را مشخص کرده و با توجه به این اقدام به قالب گذاری سازه اقدام می‌کنند. در روش قالبی، قبل از اینکه بتن ریزی صورت گیرد، کلیه قالب‌ها کار گذاشته شده و تنها به تزریق بتن نیاز دارند. در این روش کلیه محاسبات مهندسی بر روی قالب‌ها صورت گرفته و فشار اعمالی به هر کدام از آنها محاسبه می‌شود و در نهایت با توجه به حجم بتنی که ممکن است برای آن مصرف شود، عملیات استحکام و پشتیبانی از سازه صورت گرفته و در نهایت بتن ریزی انجام می‌شود.
  • روش بالا رونده یا روش مرحله‌ای: در این روش بتن پیش ساخته یا اکسپوز در مراحل مختلفی به صورت پلکانی و بالا رونده ایجاد می‌شود. شیوه کار در این روش این است که طرح کلی سازه طراحی شده و آن را به قسمتهای مختلفی تقسیم می‌کنند. شروع کار از قسمت‌های پایینی سازه بتنی بوده و پس از کارگزاری قالبهای اولیه، فرایند بتن ریزی شروع می‌شود. پس از خشک شدن بتن و فراهم آمدن شرایط جدا کردن قالب‌ها، فاز دوم کار شروع شده و با انتقال قالب‌ها به قسمت بالاتر، بخش دیگری از کار انجام می‌شود.

روش‌های ساخت بتن اکسپوز در قالب گذاری

مزایای استفاده از بتن اکسپوز

  • انعطاف در طراحی: استفاده از بتن اکسپوز به طراح کمک می‌کند که با توجه به ابعاد و اندازه‌ای که در پروژه خود نیاز دارد، اقدام به قالب گذاری و بتن ریزی کند.
  • سرعت بالا در اجرا: استفاده از بتن‌های پیش ساخته در نما باعث می‌شود که نحوه چیدن آنها به مانند بلوکهای معمولی بوده و سرعت بالایی داشته باشد.
  • قابلیت اجرا به همراه سطوح مختلف: برای چسباندن بتن اکسپوز می‌تواند شیوه‌های مختلفی استفاده کرد که این موضوع به پیمانکار کمک می‌کند که از آن بر روی سطوح مختلف استفاده کند.
  • امکان کار در تمام فصول: استفاده از این نوع بتن به صورتی است که تغییرات محیطی تأثیر چندانی بر روی آن ندارد و نزولات جوی مانند برف و باران نیز کیفیت آن را پایین نمی‌آورد.
  • وزن سبکتر: شکل منحصر به فرد و قالب گذاری خاص در این نوع بتن باعث شده است که وزن‌ آن نسبت به سایر شیوه‌های نماکاری مانند سنگ‌های مصنوعی پایین‌تر باشد.
  • طول عمر بالا: در طراحی این نوع بتن از کلیه مواد و مصالح اولیه مورد استفاده در بتن‌های معمولی استفاده شده است. بنابراین می‌توان ادعا کرد که طول عمر بالایی دارد.

مزایای استفاده از بتن اکسپوز

 اصول و نکات مهم اجرایی بتن اکسپوز

استفاده از بتن اکسپوز به نحوه اجرای آن نیز بستگی دارد. همانطور که در بالا ذکر گردید، استفاده از این نوع بتن با دو روش قابل اجراست هر کدام از این روشها می‌توانند مشخص کنند که اجرای آن به چه عواملی بستگی دارد.

در حالتی که قالب گذاری در محل پروژه انجام شود:

  • باید از سالم بودن قالبها مطمئن بود؛
  • روغنکاری سطح قالب صورت گیرد؛
  • از ماسه سنگ‌هایی با اندازه تقریباً یکسان استفاده شود؛
  • اصول تراز کردن و شاقول گذاری به شکل درستی اجرا شود؛
  • از وجود حباب و تخلخل در سطح بتن جلوگیری شود؛
  • درز بندی قالب‌ها به صورت استاندارد اجرا شود؛
  • از افزودنی‌های مانند متراکم کننده و یا فوق روان کننده استفاده شود.

 اصول و نکات مهم اجرایی بتن اکسپوز

 در حالتی که از بتن اکسپوز پیش ساخته استفاده می‌شود:

  • شرایط اولیه برای نصب بلوکهای بتنی مهیا شود؛
  • روش‌های نصب آنها با توجه به اندازه و حجم بلوک انتخاب شود؛
  • عملیات شاقول گذاری و تراز کردن بلوکها به شکل مناسبی اجرا شود؛
  • بهترین شیوه ممکن برای چسباندن سطح انتخاب شود؛
  • با توجه به نوع کاربرد بلوک بتنی، از نوع مناسب آن استفاده شود؛
  • حتی الامکان از بلوک‌های شکسته شده و دارای زدگی استفاده نشود.

موارد استفاده از بتن اکسپوز

  • نمای داخلی و خارجی: به دلیل سطح صاف و صیقلی در این مورد انتخاب ایده آل به شمار می‌رود؛
  • ساخت استخر و منابع آبی: به دلیل عدم وجود تخلخل و حفره هوا در بدنه آن امکان خروج آب وجود ندارد؛
  • پروژه‌های بزرگ: به دلیل امکان اجرای آن در محل پروژه و عدم نیاز به نما کاری
  • راه‌ها و پیاده روها: بتن اکسپوز نسبت به کاشی و سایر مصالحی که درست به کار گرفته می‌شوند هزینه کمتری دارد و برای مقامات شهری اقتصادی‌تر است.
  • محوطه سازی پارک‌ها و باغ‌ها: به دلیل عدم نیاز به استفاده از سایر روش‌های نماکاری

موارد استفاده از بتن اکسپوز

استفاده از بتن اکسپوز می‌تواند با شیوه‌های مختلفی و به کمک تکنیک‌های متفاوتی اجرا شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در این مورد و آشنایی با سایر محصولات ما به وب سایت کارخانه بتن آماده پاسارگاد مراجعه کنید و برای سفارش محصول با ما در تماس باشید.