بتن ریزی در ارتفاع چیست و در چه سازه‌هایی استفاده می‌شود

بتن ریزی در ارتفاع یکی از چالش‌های بزرگ برای پیمانکاران و مجریان پروژه‌های ساختمانی است و همیشه قبل از شروع کار به فکر فراهم کردن مقدمات برای آن هستند. بتن ریزی در ارتفاع به دلایل مختلفی از بتن ریزی فونداسیون یا بتن ریزی کف یک ساختمان مهم‌تر است و به وسایل ویژه و خاصی نیاز دارد. از طرفی انتقال بتن به محل کار، تزریق بتن به ستون یا سقف و همچنین ارتفاع آرماتور و قالب‌های مواردی هستند که مجریان سازه‌های بتنی هنگام این نوع بتن ریزی باید مد نظر قرار دهند. بتن ریزی در ارتفاع پیچیدگی‌های خاص خود را دارد که بخشی از آنها مهندسی بوده و بخشی نیز به روش انتقال بتن برمی‌گردد.

آرماتوربندی، قالب گذاری، پمپاژ کردن، ریختن بتن از فاصله مناسب و درنهایت ویبره کرده بتن مراحلی هستند که در طی فرایند بتن ریزی در ارتفاع انجام می‌گیرند. نحوه بستن آرماتور و ارتفاع ریختن بتن مواردی هستند که به مهندسان بستگی دارند، اما استفاده از شیوه‌های مختلف انتقال بتن مانند پمپاژ کردن یا استفاده از بالابر و شیوه تهیه بتن مواردی هستند که به مجریان سازه بتنی بستگی دارد. استفاده از بتن آماده یکی از روش‌هایی است که بیشتر مهندسان استفاده از آن را توصیه می‌کنند. بتن آماده به دلیل ویژگی‌هایی که دارد می‌تواند انتخاب خوبی برای بتن ریزی در ارتفاع باشد.

برای درک سختی کار در بتن ریزی در ارتفاع و مراحل صحیح انجام این کار برای ستون‌ها و سقف، در ادامه این شیوه را بیشتر توضیح خواهیم داد و نکات تأثیرگذار بر این فرایند را شرح خواهیم داد. پس با ما همراه باشید!

بتن ریزی در ارتفاع چیست و چگونه اجرا می‌شود؟

بتن ریزی در ارتفاع به فرایند انتقال بتن به نقاط مرتفع ساختمان گفته می‌شود که اغلب برای ساخت ستون‌ها، سقف و دال بتنی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این شیوه بتن با استفاده از تجهیزات خاص به محل پروژه انتقال داده می‌شود و تحت یک سری شرایط خاص به داخل قالب انتقال داده می‌شود. نکته جالب در بتن ریزی ارتفاع این است که نمی‌توان بدون ملاحظه بتن را داخل قالب ریخت و محدودیت‌هایی دارد و در ضمن در مراحل پایانی نیز نمی‌توان به‌طور مکرر از ویبره استفاده کرد. اجرای این نوع بتن ریزی نسبت به سایر شیوه‌ها از حساسیت بیشتری برخوردار است و با توجه به اینکه اسکلت اصلی ساختمان را شکل می‌دهد، باید تحت مراقبت‌های مهندسی انجام گیرد.

بتن ریزی در ارتفاع چیست و چگونه اجرا می‌شود؟

بتن ریزی در ارتفاع در چه قسمت‌هایی استفاده می‌شود؟

معمولاً شیوه‌های بتن ریزی در ارتفاع از سازه‌های تک واحدی تا ساختمان‌های چند صد واحدی کاربرد دارند و فقط محدود به یک نوع سازه خاص نمی‌شود. به جز بتن ریزی فونداسیون، که تحت شرایط خاص و بر روی زمین اجرا می‌شود، بتن ریزی ستون، دیوار، سقف و دال‌های بتنی باید در ارتفاع بالا انجام گیرند و این مستلزم رعایت برخی شرایط خاص است. برای بتن ریزی این بخش‌ها، برخی از پیمانکاران سعی می‌کنند از راه‌های میانبر استفاده کنند و شیوه‌های ابداعی به کار گیرند، اما چیزی که خیلی اهمیت دارد، انتقال سریع و مناسب بتن به محل بتن ریزی است، چه با استفاده از بالابرهای معمولی و چه به کمک پمپاژ کردن بتن.

از چه تجهیزاتی برای انتقال بتن در بتن ریزی در ارتفاع استفاده می‌شود؟

با توجه به محل اجرای پروژه و نوع بتن استفاده شده، معمولاً از شیوه‌های مختلفی برای انتقال بتن استفاده می‌شود. قدیمی‌ترین و ساده‌ترین شیوه انتقال بتن به ارتفاع‌های بالا استفاده از بالابر است که بتن به یک ظرف مخصوص ریخته می‌شود و به محل اجرای بتن ریزی فرستاده می‌شود. در این نقطه فردی مخصوص اجرای این کار در نظر گرفته شده است و به‌مرورزمان بتن ریزی را انجام می‌دهد. این شیوه سرعت عمل بسیار پایینی دارد و در مورد بتن ریزی در هوای سرد و یا بتن ریزی با حجم بالا اصلاً توصیه نمی‌شود. طولانی شدن مدت زمان بتن ریزی نه تنها زمان زیادی از پیمانکار هدر می‌دهد، بلکه کیفیت بتن را نیز کاهش می‌دهد.

روش دیگر در بتن ریزی در ارتفاع که از سرعت بیشتری برخوردار است و کیفیت کار بهتری دارد، استفاده از پمپاژ است که می‌تواند بتن را با حجم بالا و پیوسته به محل بتن ریزی انتقال دهد. این شیوه علاوه بر اینکه زمان کمی می‌خواهد به نیروی کار کمتری نیز نیاز دارد و به راحتی اجرایی می‌شود. استفاده از پمپ برای بتن ریزی در ارتفاع روشی مرسوم برای فصول مختلف و سازه‌های بتنی است که با چند دستگاه ابتدایی انجام می‌شود. با توجه به اینکه حجم بتن ریزی با استفاده از پمپ بالاست، ویبره کردن بتن و خارج کردن حباب از داخل بتن اهمیت بسیاری دارد و اگر این کار با کیفیت صورت نگیرد نمی‌توان استحکام مکانیکی بالایی از سازه بتنی انتظار داشت.

از چه تجهیزاتی برای انتقال بتن در بتن ریزی در ارتفاع استفاده می‌شود؟

ارتفاع مجاز بتن ریزی در ارتفاع

یکی از مواردی که در بتن ریزی اهمیت بسیاری دارد، ارتفاع بتن ریزی است که به حد فاصل بین محل ریزش بتن و ارتفاع دستگاه یا پمپاژ گفته می‌شود. طبق استانداردهای بین‌المللی توصیه می‌شود که بتن ریزی از ارتفاع 4 فوت یا تقریباً 120 سانتی‌متر بیشتر نشود. افزایش این ارتفاع از چند لحاظ می‌تواند کیفیت اجرای پروژه را پایین بیاورد. زمانی که بتن ریزی در ارتفاع بسیار بالاتر صورت گیرد فشار بیشتری به قالب‌ها و آرماتور وارد می‌شود و احتمال جابجا شدن و تغییر وضعیت آنها به وجود می‌آید. از طرفی افزایش این ارتفاع به معنی ورود حباب بیشتر به درون بتن است که نیاز به ویبره کردن بتن را افزایش می‌دهد. کسانی که با سازه‌های بتنی سروکار دارند می‌دانند که ویبره کردن طولانی مدت و مداوم بتن، کیفیت آن را به شدت کاهش می‌دهد.

اما یکی از سوا لاتی که پیش می‌آید این است که در مورد ستون‌های بلند چگونه این ارتفاع مجاز رعایت شود. همان‌طور که عنوان شد، برای انتقال بتن به ارتفاع از دو شیوه بالابرهای مکانیکی و پمپاژ بتن استفاده می‌شود. برای رعایت ارتفاع مجاز در بتن ریزی ستون‌ها باید این کار را به‌صورت دو قسمتی انجام داد و پس از اتمام قسمت پایینی، قسمت بالای بتن را به اتمام رساند. زمانی که از بالابرهای مکانیکی برای بتن ریزی ستون استفاده می‌شود، در قسمت میانی قالب یک روزنه در نظر گرفته می‌شود و بتن از طریق این روزنه به قالب تزریق می‌شود. بعد از پایان این مرحله، روزنه بسته شده و بتن ریزی قسمت دوم انجام می‌شود.

اما در روش استفاده از پمپاژ از تکنیک متفاوتی استفاده می‌شود. با توجه به اینکه در طی بتن ریزی در ارتفاع با استفاده از پمپ از شیلنگ مخصوص استفاده می‌شود، طراحان می‌توانند این شیلنگ را به قسمت انتهایی ستون برده و کم کم بتن ریزی انجام دهند. این شیوه از اطمینان بیشتری برخوردار است و سازه بتنی به‌صورت یکپارچه می‌باشد.

ارتفاع مجاز بتن ریزی در ارتفاع

دلیل استفاده از بتن آماده در بتن ریزی در ارتفاع

اگر به بسیاری از سازه‌های بتنی توجه کرده باشید به نقش بتن آماده در اجرای آنها پی می‌برید و متوجه می‌شوید که استفاده از این شیوه تا چه حد می‌تواند به اجرای پروژه و سرعت بالای آن کمک کند. بتن آماده یکی از محصولات محبوب و مناسب کارخانه‌های بتن آماده است که پیمانکاران به دلایل زیادی آن را می‌پسندند. اما دلیل استفاده از بتن آماده در بتن ریزی در ارتفاع به دو ویژگی مخصوص آن برمی‌گردد: سرعت عمل در اجرای کار و امکان پمپاژ کردن بتن.

بتن ریزی در ارتفاع کار بسیار حساسی است و استحکام اسکلت بتنی به آن بستگی دارد، بنابراین هر چه این فرایند سریع‌تر و به‌صورت یکپارچه اجرا شود، به سود ساختمان خواهد بود. به همین دلیل، تولید بتن و انتقال سریع آن به ارتفاع برای بسیاری از پیمانکاران کار سختی است و ترجیح می‌دهند هزینه خود را در این بخش هدر ندهند. کارخانه‌های بتن آماده بر اساس سفارش مشتری کار می‌کنند و هر حجمی که آنها سفارش دهند تولید می‌کنند. با این جود پیمانکاران برای هر قسمت مرتفع ساختمان خود به بتن نیاز داشته باشد، بدون محدودیت بتن آماده سفارش می‌دهد و در کمترین زمان آن را تحویل می‌گیرد. بااین‌وجود از چند تکه شدن سازه جلوگیری می‌کند و بتن ریزی یکپارچه انجام می‌دهد.

دلیل استفاده از بتن آماده در بتن ریزی در ارتفاع

اما یکی دیگر از مزایای استفاده از بتن آماده، امکان پمپاژ کردن سریع بتن است. پمپاژ کردن در بتن ریزی در ارتفاع بسیار مهم است و اگر درست اجرا شود می‌تواند کیفیت کار را تضمین کند. پیمانکارانی که از بتن آماده استفاده می‌کنند می‌توانند با خیال راحت بتن را به محل مورد نظر پمپاژ کنند و نگران جریان پیوسته بتن ریزی خود نباشند.

ما در کارخانه بتن آماده پاسارگاد امکان تولید انواع بتن آماده با شرایط استاندارد فنی را داریم و برای بتن ریزی در ارتفاع می‌توانید بر روی توانایی فنی و اجرایی ما حساب کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد فرایند بتن ریزی و اطلاع از قیمت بتن آماده با ما در تماس باشید.

بتن ریزی سقف و ستون

بتن ریزی سقف و ستون یکی دیگر از مراحل اجرای سازه‌های بتنی است که به‌مرورزمان و بعد از بتن ریزی فونداسیون اجرا می‌شود. بتن ریزی فونداسیون می‌تواند استحکام سازه را در برابر شرایط محیطی تضمین کند، اما بدنه اصلی ساختمان و بخش‌های تزئینی و ظریف‌کاری آن توسط ستون‌ها حمل می‌شود. از طرفی سقف نیز به حفظ یکپارچگی سازه بتنی کمک می‌کند و باعث می‌شود که ساختمان به صورت یک بدنه یکپارچه باشد. بنابراین، فرایند ساخت و بتن ریزی هر کدام از این بخش‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و مهندسین سازه با در نظر گرفتن همه آنها اقدام به طراحی و ساخت یک ساختمان می‌کنند.

نحوه انجام بتن ریزی فونداسیون در مطالب قبلی به‌طور کامل شرح داده شد و تأثیر آن بر استحکام ساختمان مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه همان مطلب، به بتن ریزی سقف و ستون سازه‌های بتنی خواهیم پرداخت و شرایط ایده آل را برای هر کدام شرح خواهیم داد. پس با ما همراه باشید!

نحوه اجرای بتن ریزی سقف و ستون

برای اجرای بتن ریزی فونداسیون از چند مرحله آرماتوربندی، قالب گذاری، و تزریق بتن استفاده شد. در مورد سقف و ستون نیز همین مراحل تکرار می‌شود. البته در مورد بتن ریزی سقف و ستون چند نکته ریز و حساس وجود دارد که رعایت آنها می‌تواند به کیفیت بالا در کار منجر شود.

بتن ریزی سقف

بتن ریزی سقف از آرماتوربندی تیرچه و بلوک‌ها شروع می‌شود. امروزه در همه سازه‌های بتنی برای سقف از تیرچه استفاده می‌شود و وسط آن را با بلوک، یا یونولیت پر می‌کنند. هر دو ماده یونولیت و بلوک سبک و محکم هستند در برابر انتقال حرارت عایق هستند بنابراین از لحاظ مهندسی نیز مورد پذیرش قرار می‌گیرند. چهار طرف تیرچه‌ها و قسمت‌هایی که به عنوان پل استفاده می‌شوند، باید آرماتور قرار گیرد. پس از بستن آرماتورها نوبت به قالب گذاری و گذاشتن شمع در زیر تیرچه‌ها می‌رسد. این شمع‌ها به مانند یک سطح اتکا عمل می‌کنند و مانع از ریزش سقف زیر بار بتن می‌شوند.

پس از قالب‌گذاری و ایجاد سطح اتکا، مرحله ریختن بتن آغاز می‌شود. بتن ریزی سقف باید به صورت یکپارچه صورت گیرد و از ایجاد فاصله زمانی بین مراحل آن جلوگیری شود. بتن ریزی سقف به دو صورت اجرا می‌شود. برخی از پیمانکاران همزمان با اجرای بتن، فرایند تخته ماله و صاف کردن نهایی را انجام می‌دهند و جزئیات مربوط به عبور آب و شیب سقف را لحاظ می‌کنند. اما برخی دیگر بتن سقف را به صورت خام انجام می‌دهند و پس از پایان این مرحله، صاف کردن بتن و نهایی کردن آن را انجام می‌دهند.

بتن ریزی سقف

 

مرحله آخری که بر روی سقف انجام می‌شود و از فرایند بتن ریزی سقف محسوب نمی‌شود، دوغاب کردن سطح بتن است. پیمانکاران و صاحب‌خانه‌ها برای بالا بردن استحکام بتن و همچنین جلوگیری از ترک خوردن آن از دوغاب سیمان و پودر سنگ استفاده می‌کنند که خلل و فرج باقیمانده از فرایند بتن ریزی را پوشش می‌دهد و مانع از وسیع شدن آنها در اثر انقباض یا انبساط می‌شود.

بتن ریزی ستون

فرایند بتن ریزی ستون‌ها نیز همانند بتن ریزی سقف است، با این تفاوت که بتن ریزی سقف به حجم کمتری از بتن نیاز دارد و بهتر است چند ستون را آماده کنید و از کارخانه بتن آماده بتن مورد نیاز خود را سفارش دهید. زمانی که آرماتور و قالب‌ها را برای بتن محیا کردید، زمان تزریق بتن می‌رسد. بتن ریزی ستون‌ها با توجه به اندازه آنها ممکن است به صورت دستی یا پمپاژ صورت گیرد.

بتن ریزی ستون

 

تزریق بتن ستون با دو شیوه کاملاً متفاوت انجام می‌گیرد. برای ستون‌هایی که ارتفاع بلندی دارند (معمولاً بیشتر از 3 متر) بهتر است بتن ریزی را به صورت دو مرحله‌ای انجام گیرد. در این شیوه ابتدا قسمتی از قالب ستون پر می‌شود و پس از ویبره زدن و متراکم کردن بتن، بخش دوم قالب کار گذاشته و بتن تزریق می‌شود. اما برای ستون‌های کوتاه می‌توان از تزریق یکباره استفاده کرد و قابل را به‌طور کامل کار گذاشت. این روش باعث می‌شود ستون به صورت یکپارچه و صاف خارج شود.

استفاده از ویبراتور در بتن ریزی سقف و ستون

استفاده از لرزاننده یا ویبراتور در فرایند بتن ریزی بسیار حیاتی است و کیفیت نهایی کار وابستگی بسیاری به این کار دارد. بتن ریزی بدون استفاده از ویبراتور باعث می‌شود که حباب هوای بسیاری درون بتن ایجاد شود و بتن یکنواخت و یکپارچه نباشد. وجود تخلخل در بتن باعث کاهش استحکام بتن می‌شود و هر 1 درصد هوا حدود 5 تا 6 درصد از استحکام بتن را کاهش می‌دهد. بنابراین استفاده از ویبراتور بسیار ضروری است.

استفاده از ویبره در بتن ریزی

اما نکته‌ای که در مورد استفاده از ویبراتور بسیار مهم است، محل استفاده از آن و زمان استفاده از آن است. یکی از شیوه‌های اشتباهی که در استفاده از ویبره وجود دارد، وارد کردن لوله ویبره به داخل بتن و قرار دادن آن به صورت مداوم است. این روش می‌تواند نتایج جبران ناپذیری برای بتن به همراه داشته باشد. بتن آماده از یکنواختی مناسبی برخوردار است و تنها ب یک ویبره ساده در حد چند ثانیه نیاز دارد. ولی استفاده طولانی‌مدت از ویبره کیفیت بتن را کاهش می‌دهد و یکنواختی آن را از بین می‌برد.

نکاتی در مورد بتن ریزی سقف و ستون

  1. کنترل تعداد آرماتورها و فاصله آنها با تیرچه‌ها: تعداد آرماتورهای سقف و فاصله آنها از تیرچه می‌تواند نفوذ بتن به قیمت‌های پرت سقف را تعیین کند. رعایت فاصله مناسب بین تیرچه و آرماتور به معنی رسیدن بتن به نقاط مختلف سقف و جلوگیری از وجود حباب در بتن است.
  2. کنترل کیفیت شن و ماسه و نحوه ترکیب شدن آنها: کیفیت ماسه و شن و همچنین نحوه ترکیب شدن آنها می‌تواند کیفیت بتن را تحت تأثیر قرار دهد. از عدم وجود سنگ‌های بزرگ و یا خاک در بتن آماده مطمئن شوید و بتن خود را از یک کارخانه بتن آماده معتبر سفارش دهید.
  3. فاصله زمانی کارخانه بتن آماده تا محل کار: دور بودن کارخانه بتن آماده می‌تواند تازه بودن بتن را تحت تأثیر قرار دهد و کیفیت بتن سقف و ستون را پایین بیاورد.
  4. توضیح شرایط کار برای کارخانه بتن آماده و انتخاب بتن با توجه به شرایط محیطی: در مورد شرایط محیطی و کارگاهی محل کار خود به کارخانه بتن آماده توضیح دهید و از آنها بخواهید که در مورد انتخاب ماسه و سیمان مناسب به شما کمک کنند. عوامل محیطی مانند سرما و گرما و همچنین اندازه آرماتور می‌تواند بر روی بتن تاثیرگذار باشد، بنابراین این عوامل را با مهندسان کارخانه بتن آماده در میان بگذارید.

برای مشاوره در مورد بتن ریزی سقف و ستون سازه بتنی خود و همچنین خرید بتن آماده با بتن آماده پاسارگاد در تماس باشید!