نوشته ها در دسته بندی: نكات اجرايي

امروزه می‌بینیم که برخی از ساختمانها با کمترین مصرف انرژی به دمای مورد نظر ما می‌رسند و برخی نیز به مدت زمان و مصرف انرژی بالایی نیاز دارند که حالت استاندارد دمایی پیدا کنند و تمامی این موارد به عایق کاری ساختمان بستگی دارد. عایق کاری مورد توجه استاندارد و سایر نهادهای مربوطه قرار دارد و معمولاً مجوز اتمام کار با توجه به نحوه عایق کاری ساختمان داده می‌شود. وجود لایه عایق برای بخش‌های مختلف سازه کمک می‌کند که انتقال حرارت از آنها به حداقل رسیده و به کمترین انرژی ممکن برای رساندن دمای داخلی ساز به حالت استاندارد نیاز باشد.

 شیوه‌های عایق کاری ساختمان را به پنج روش کلی تقسیم بندی می‌کنند:

• لایه‌های پوششی؛
• اسپری فوم؛
• عایق داخلی؛
• پنل فوم؛
• لایه‌های منعکس کننده.

هر کدام از این شیوه‌ها و مزایا و معایب خاص خود را دارند که در نتیجه آن میزان عبور گرما و حرارت قابل تغییر است. البته شکل ساختمان و میزان دسترسی برای عایق کاری آن نیز اهمیت ویژه‌ای دارد که در انتخاب گزینه‌های مختلف به ما کمک می‌کند. با ما در وبلاگ کارخانه بتن آماده پاسارگاد همراه باشید تا مرور کاملی بر روشهای عایق کاری ساختمان داشته باشیم.

عایق کاری ساختمان به شیوه پوششی

بهترین شیوه عایق کاری ساختمان برای: سقف ساختمان، کف ساختمان، دیوارها و سایر قسمت‌های ساختمان که خود شما قصد انجام آن را داشته باشید.

 این شیوه عایق کاری با استفاده از یک لایه عایق به صورت رول انجام می‌گیرد که معمولاً از جنس فایبرگلاس ساخته شده و می‌توان آن را همانند کاغذ دیواری بر روی سطح مورد نظر نصب کرد. در حال حاضر نمونه‌های مختلفی از این شیوه ساخته شده است که در آنها از پنبه، پشم شیشه معدنی، الیاف پلاستیکی و مواد مشابه استفاده شده است. نصب این نوع عایق یک پروژه ارزان و بسیار ساده است و حتی خود شما نیز می‌توانید آن را انجام دهید. معمولاً اندازه این پوشش عایق با عرض استاندارد و مطابق با اندازه ستون‌ها طراحی شده است و می‌توان از آن در بخش‌های مختلف استفاده کرد.

 برای نصب عایق‌های پوششی لازم است که لباس‌های محافظتی مناسب برای جلوگیری از تأثیر استایرن بر روی ریه و پوست داشته باشید و از ابزارهای برشی مانند چاقو برای جدا کردن یک قسمت از آن استفاده کنید. در مورد این شیوه، ضخامت لایه و میزان تراکم آن در عایقکاری نهایی مؤثر است و به هنگام خرید لایه عایق باید به این موضوع توجه داشته باشید. معمولاً میزان مقاومت پوشش عایق به صورت مقاومت آن در اینچ مربع گزارش می‌شود که هرچه بالاتر باشد، برای شما بهتر است.

عایق کاری ساختمان با اسپری فوم

بهترین شیوه عایق کاری ساختمان برای: اضافه کردن یک لایه عایق به مناطق پایان یافته؛ پوشش دادن فضاهای نامنظم؛ استفاده در ساختمان‌ها و پروژه‌ها با دسترسی کم.

این شیوه عایق کاری با استفاده از یک ماده شیمیایی کف مانند انجام می‌گیرد که به طور کامل نشتی‌ها و شکاف موجود در سازه را پوشش می‌دهد. رایج‌ترین ماده مورد استفاده در این شیوه، پلی اورتان است که به داخل حفره دیوار اسپری شده و پس از پوشش دادن کامل آن، به یک فرم جامد سخت تبدیل می‌شود. برای سطوح بزرگ‌تر می‌توان از حجم بیشتری از این لایه استفاده کرد تا بازدهی و کارایی آن افزایش یابد.

معمولاً عایق کاری ساختمان با اسپری فوم به دو حالت باز سلولی و بسته سلولی انجام می‌گیرد. حالت بسته سلولی بالاترین بازدهی در عایق کاری دیوار و بخش‌های مختلف را دارد که قیمت آن را نیز بالاتر از سایر محصولات کرده است. در مورد این لایه عایق نیز ضخامت اهمیت ویژه‌ای دارد و فرد باید در محاسبات کلی به این موضوع توجه داشته باشد. خوشبختانه در مورد استفاده از اسپری فوم نیاز به مهارت ویژه یا پیچیدگی خاصی نیست و فرد می‌تواند با تجهیزات لازم، عایق کاری محل مورد نظر خود را انجام دهد.

عایق کاری ساختمان با عایق داخلی

بهترین شیوه عایق کاری ساختمان برای: اضافه کردن یک لایه عایق به پروژه‌های تمام شده، عایق کردن پروژه‌های با شکل نامنظم، عایق کاری ساختمان‌ها با دسترسی کم.

این شیوه عایق بندی همانند اضافه کردن یک لایه اضافه به ساختمان است که معمولاً به حالت یک لایه در فضاهای مختلف قرار می‌گیرد. برای کسانی که به دنبال پوشش دادن یک بخش خاص از سازه خود هستند و احتمالاً شکل نامنظمی دارد، این شیوه بهترین گزینه ممکن است. در این نوع عایق‌ها اغلب از فایبرگلاس، پشم شیشه معدنی و مواد سلولزی بازیافت شده مانند روزنامه‌های بازیافت شده یا مقوا استفاده می‌شود. انتخاب نوع عایق به محل استفاده و میزان گرمای انتقال داده شده از آنها بستگی دارد.

نکته مهم در عایق کاری ساختمان با عایق داخلی، کمک گرفتن از یک نصاب حرفه‌ای است که بتواند به طور کامل فضاهای داخلی و خارجی ساختمان را پوشش دهند. هرچه کیفیت نصب این لایه عایق بندی بالاتر باشد، بازدهی آن در جلوگیری از انتقال حرارت و صوت بهتر است.

عایق کاری ساختمان با پنل فوم یا تخته فوم

بهترین شیوه عایق کاری ساختمان برای: دیوارهای ناتمام مانند فونداسیون و دیوارهای طبقه‌های زیرین، کف ساختمان و سقف آن.

معمولاً برای کسانی که یک سطح صاف در سازه خود دارند و می‌خواهند آن را به طور کامل پوشش دهند، از پنل فوم یا تخته فوم استفاده می‌شود که یک لایه فوم بین دو لایه فلزی یا چوبی قرار داده شده است. این شیوه در مورد سطوح شیبدار و سقف و کف ساختمان بهترین گزینه ممکن است و از خروج و انتقال گرما به داخل از طریق دیوارها، بخش‌های چوبی و سایر عناصر تشکیل دهنده ساختمان جلوگیری می‌کند.

پنل فوم یا تخته فوم برای دیوارهای داخلی و خارجی مناسب است و معمولاً در ساخت آن از پلی اورتان، پلی استایرن و پلی ایزوسیانات استفاده می‌شود. میزان انتقال انرژی در این پنل ها نسبت مستقیمی با ضخامت آن دارد و در هر پروژه ممکن است از هر اندازه از آنها استفاده شود. مقدار انرژی نشان داده شده در استاندارد مربوط به این شیوه عایق کاری ساختمان مشخص کرده است که این پنل ها در جلوگیری از مصرف انرژی از سایر انواع عایق بندی در بازار بهتر هستند.

عایق کاری ساختمان با پوشش‌های منعکس کننده

بهترین شیوه عایق کاری ساختمان برای: اتاق‌های زیر شیروانی، دیوارهای تکمیل نشده، سقف، کف ساختمان در هوای سرد و گرم.

پوشش‌های بازتابنده یا شعاعی نسبت به سایر روش‌های عایقکاری تفاوت‌های چشمگیری دارد و معمولاً در مورد آنها معیار خاصی برای اندازه گیری وجود ندارد. این شیوه عمدتاً در مورد انعکاس گرما و برای فصول گرم سال مناسب هستند و از انتقال جریان گرما به داخل ساختمان جلوگیری می‌کند. بنابراین محل مصرف این شیوه از عایق کاری، به مناطق گرمسیر برمی گردد.

در روش عایق کاری ساختمان با پوشش‌های منعکس کننده از یک مانع بازتابنده، مانند فویل آلومینیومی، مصرف شده بر روی یک ماده مسطح مانند کاغذ کرافت یا پوشش پلی اتیلن استفاده می‌شود. با توجه به نوع ساختمان از لحاظ بتنی یا چوبی، محل استفاده از پوشش‌های منعکس کننده متغیر است و معمولاً در ساختمان‌های شیروانی بین تیرهای چوبی قرار می‌گیرد. با توجه به اینکه بیشترین گرما از طریق قسمت شیروانی وارد می‌شود، بهترین محل همان قرار گیری بر روی سقف ساختمان است.

بلوک عایق چیست؟

در یک مطلب به معرفی انواع بلوک ساختمانی و کاربرد آنها پرداختیم و نشان دادیم که هرکدام از آنها در چه حوزه‌ای استفاده می‌شود. اما یک نوع بلوک در چند سال اخیر وارد حوزه ساخت و ساز شده است که نقش مهمی در عایق کاری ساختمان و جلوگیری از انتقال حرارت دارد. این بلوک‌ها از دو بخش چسبیده به هم ساخته شدند که یک بخش آن بتنی و یک بخش آن از استایرن ساخته شده است. کنار هم قرار گرفتن بلوک‌های عایق در ساخت و ساز باعث ایجاد یک لایه عایق استایرن در بخش داخلی یا خارجی ساختمان می‌شود که عملاً از انتقال حرارت جلوگیری می‌کند.

شاید برای شما تعجب آور باشد که چرا بلوک عایق در بین گزینه‌های فوق قرار نگرفت. در واقع این بلوکها به عنوان بخشی از سازه استفاده می‌شوند و چندان صحیح نیست که آن را به عنوان یک لایه عایق کاری در نظر بگیریم. معمولاً استفاده از این بلوک‌ها بسیار محدود است و به برخی فضاهای خاص استفاده می‌شود. بنابراین هنوز به اندازه سایر شیوه‌ها رواج ندارند و شاید به زمان بیشتری برای استفاده وسیع از آنها نیاز هست.

البته معیارهای دیگری برای عایق کاری ساختمان وجود دارد که در جریان آن به همه مواد استفاده شده در عایق کاری اشاره می‌شود که چندان ضروری نیست. با کمک همین مطلب می‌توانید بهترین گزینه برای عایق کاری پروژه خود بیابید. در صورت نیاز می‌توانید با کارشناسان ما در کارخانه بتن آماده پاسارگاد در تماس باشید.

با نزدیک شدن به فصل زمستان بسیاری از صاحبخانه ها به فکر عایق کاری ساختمان و به کار بردن عایق لوله هستند؛ غافل از اینکه تمامی این مراحل می‌توانست در جریان ساخت و ساز انجام گیرد و نیازی به استفاده مجدد از آنها نباشد. متاسفانه برخی از پیمانکاران به خاطر کاهش هزینه ساخت خود و همچنین دیده نشدن عایق کاری لوله ساختمان، از این موضوع چشم‌پوشی می‌کنند و از لحاظ بهینه سازی انرژی به ساختمان لطمه می‌زنند.

بطور کلی، نصب عایق لوله و عایق کاری لوله ساختمان توسط اداره استاندارد و حتی سازمان‌های مرتبط با انرژی و مورد تاکید قرار گرفته است و مهندسین تلاش می‌کنند که پیمانکاران از چنین موضوعی چشم‌پوشی نکنند. اما پیاده سازی عایق کاری ساختمان نیاز به رعایت برخی از الزامات اولیه است که کوتاهی در هر کدام از این موارد می‌تواند روند بهینه سازی انرژی را به کلی تحت تأثیر قرار دهد. با ما در کارخانه بتن آماده پاسارگاد همراه باشید تا ۷ اشتباه بزرگ در نصب عایق لوله و عایق کاری ساختمان را معرفی کنیم.

عدم اختصاص فضای کافی برای نصب عایق لوله

از لحاظ منطقی، این موضوع هیچ ربطی به عایق کاری لوله ساختمان ندارد و بیشتر بحث ساخت و ساز و محل قرارگیری لوله‌ها مورد تاکید قرار می‌گیرد. لوله یک ساختار فلزی یا پلاستیکی استوانه‌ای مانند است که برای عایق کاری باید اطراف آن با استفاده از یک لایه عایق مانند پشم شیشه پوشش داده شود. به منظور اینکه عایق کاری لوله به شکل مناسبی انجام گیرد و فرآیند نصب عایق لوله با مشکلی مواجه نشود، باید فضای کافی برای انجام این کار در نظر گرفته شود تا به نصاب عایق به راحتی بتواند کار خود را انجام دهد.

برخی از اقداماتی که در این مورد باید انجام گیرد:

• ایجاد فضای کافی بین لوله‌ها و دیوار ساختمان به منظور چرخاندن لایه عایق؛
• فاصله دادن به لوله‌های کنار یکدیگر برای اختصاص یک لایه عایق به یک لوله؛
• جداسازی لوله‌های آب سرد و گرم و همچنین لوله‌های گاز به منظور اختصاص لایه عایق مناسب؛
• ایجاد فضای کافی در اطراف لوله به منظور قرار گیری عایق کار در موقعیت مناسب.

عدم کنترل لوله‌ها از لحاظ استحکام مکانیکی

گاهی می‌بینیم که با وجود نصب عایق لوله و عایق کاری ساختمان، در اثر مشکلات مختلف یکی از لوله‌های ساختمان دچار شکستگی شده و نیاز به تعمیر و بازسازی دارد. این موضوع در بسیاری از ساختمان‌های غیر استاندارد دیده می‌شود و باید اعتراف کنیم که این مشکل نیز از جانب پیمانکاران رخ می‌دهد. در واقع، پیمانکار به منظور بالا بردن سرعت ساخت و ساز خود از بررسی کافی بخش‌های مختلف ساختمان غفلت می‌کند و زمان کافی به بررسی آنها اختصاص نمی‌دهند. حال قرارگیری عایق لوله ساختمان بر روی آنها باعث بروز مشکلاتی می‌شود که با راهکارهای زیر می‌توان از آن‌ها جلوگیری کرد:

• استفاده از لوله‌های ساختمانی با کیفیت بالا و مورد تأیید استاندارد؛
• نصب استاندارد لوله‌ها بدون هیچگونه اعمال فشار یا تنش اضافی؛
• بررسی وضعیت لوله‌ها قبل از نصب لایه عایق و اطلاع از جزئیات آن؛
• بررسی ویژه در قسمت اتصالات و محل خمیدگی لوله‌ها به منظور برخورد ضربه یا چکه کردن یا نشتی؛
• تعویض لوله‌های شکسته شده یا بی کیفیت قبل از نصب عایق لوله.

ناکافی بودن پوشش عایق

اما اشتباهات پیمانکاران و نصاب عایق فقط به کوتاهی در نصب عایق و عدم خرید مصالح مناسب ختم نمی‌شود و گاهی عدم اجرای مناسب عایق کاری می‌تواند لطمات جبران ناپذیری به ساز بزند. در واقع این موضوع هم به نصاب عایق، هم به پیمانکار و هم به مهندس ساختمان ارتباط دارد. اولاً عایق کار ساختمان باید شرایط استاندارد و مناسب را به طور کامل در مورد لوله‌ها به کار ببرد. پیمانکار نیز به عنوان صاحب اصلی پروژه باید از نحوه اجرای آن اطلاع داشته باشد و مهندس سازه نیز باید به طور کامل بر روند اجرای کار نظارت داشته باشد.

 توصیه‌های ما برای جلوگیری از این اشتباه شامل موارد زیر می‌شود:

• تأمین مصالح اولیه به اندازه کافی برای نصب عایق لوله به صورت استاندارد؛
• استفاده از نصاب حرفه‌ای و دارای مجوز از نهادهای قانونی و دولتی؛
• نظارت کافی از طرف پیمانکار بر روند اجرای کار و گوشزد کردن کوتاهی احتمالی؛
• حضور مداوم مهندس سازه در محل پروژه و تأکید بر استاندارد سازی روند عایق کاری ساختمان؛
• تحویل پروژه پس از تأییدیه مهندس ساختمان و مطابقت آن با استانداردهای اولیه؛

عایق کردن لوله‌های پوسیده و شکسته

باید بپذیریم که عایق کردن لوله‌های پوسیده و شکسته می‌تواند تبعات جبران ناپذیری برای یک سازه داشته باشد و حتی به روند ساخت و ساز آن لطمه بزند. متاسفانه برخی از پیمانکاران از این موضوع چشم‌پوشی می‌کنند و از نصاب عایق لوله ساختمان می‌خواهند که محل پوسیدگی را پوشش داده و به نوعی آن را مخفی می‌کنند. این موضوع نه تنها به بحث بهینه سازی انرژی لطمه می زند، بلکه از لحاظ استاندارد و استحکام ساختمان نیز مشکل ساز است و به نوعی ساکنین ساختمان را تهدید می‌کند.

 برای غلبه بر این مشکل، راهکارهای زیر پیشنهاد می‌شود:

• صاحب ساختمان از یک پیمانکار شناخته شده و دارای سابقه خوب استفاده کند؛
• سرمایه مالی کافی در اختیار پیمانکار قرار گیرد تا از مواد درجه یک و با کیفیت استفاده کند؛
• تا جای ممکن بین مهندس سازه و پیمانکار آشنایی وجود نداشته باشد؛
• حتماً از مجوز گروه نصاب عایق لوله و مجوز کار آنها مطمئن شوید؛
• صاحب پروژه در فواصل زمانی مختلف به محل انجام کار سر بزند.

ناپیوستگی در عایق کاری لوله ساختمان

این اشتباه نیز ممکن است به دلیل نبود مصالح کافی یا شرایط مالی نامناسب اتفاق بیفتد که معمولاً پیمانکاران سعی می‌کنند این موضوع را با به کار بردن مصالح کمتر جبران کنند. به عنوان مثال، اگر محل عبور لوله گاز در مسیر خود از داخل دیوار یا از بخش‌های داخلی عبور کند، احتمالاً پیمانکاران از عایق کردن آن چشم پوشی می‌کنند و تنها به قسمت‌های خارجی لوله بسنده می‌کنند. این موضوع هم از لحاظ بهینه سازی مصرف انرژی ساختمان اهمیت دارد و هم باعث می‌شود که طول عمر لوله‌های عایق کاری شده بیشتر باشد:

 صاحب پروژه در این حالت می‌تواند راهکارهای زیر را دنبال کند:

• مصالح اولیه و کافی در اختیار نصاب عایق لوله قرار گیرد؛
• از مهندس سازه بخواهد که به طور کامل بر روند اجرای عایق کاری لوله‌ها و نظارت داشته باشد؛
• از تیمهای نصاب لوله ضمانتنامه دائمی استاندارد انجام کار گرفته شود؛
• در قرارداد اولیه از نصاب لوله خواسته شود که تمامی قسمت‌های لوله‌ها را با مواد عایق بپوشاند.

نداشتن فضای کافی برای تعمیر و جایگزینی لوله

این اشتباه هیچ ارتباطی با تیم‌های تعمیراتی و تاسیساتی ندارد و در حقیقت کوتاهی آن در وهله اول به معمار و طراح ساختمان و و سپس به پیمانکار پروژه برمی گردد. به عنوان مثال می‌بینیم که در برخی از ساختمان‌ها فضای کافی برای تعمیر یا جایگزینی لوله‌ها در نظر گرفته نشده است. این یعنی فضای اطراف لوله به حدی توسط دیوارها احاطه شده است که تعمیرکار امکان نزدیک شدن به لوله‌ها را نداشته و برای جایگزینی آنها با دردسرهای زیادی مواجه می‌شود. معمولاً در این حالت ممکن است تغییراتی در لوله کشی ساختمان به وجود بیاید که چندان مورد پسند نیست.

 اما پیشنهادات زیر در این مورد می‌تواند به شما کمک کند:

• در نظر گرفتن فضای کافی برای نصب عایق لوله در مرحله طراحی و اجرای سازه؛
• ایجاد امکان تعمیر لوله‌ها با تغییر مسیر لوله با استفاده از ابزارهای مختلف؛
• استفاده از لوله‌های درجه یک و با کیفیت به منظور جلوگیری از تعمیر زودهنگام آنها؛
• به کار بردن نهایت تلاش برای نصب عایق لوله به طور کامل به منظور بالا بردن طول عمر آنها.

عایق نکردن لوله‌های توکار

اما آخرین مشکلی که در مورد نصب عایق لوله و عایق کاری ساختمان ممکن است رخ دهد، چشم پوشی از لوله‌های توکار و و عدم نصب عایق به شکل مناسب برای آنهاست. پیمانکاران معمولاً در این حالت به این نکته بسنده می‌کنند که وجود دیوار به عنوان یک لایه عایق مناسب بوده و نیازی به عایق اضافی ندارد. اولاً باید بپذیریم که دیوار به هیچ وجه عایق مناسبی نیست و میزان انتقال سرما و گرما در آنها بسیار زیاد است. در ضمن دیوار ممکن است یک محیط خورنده به وجود بیاورد که به مرور زمان به ساختار لوله لطمه زده و مجبور به جایگزینی آن خواهید بود.

 برای این موضوع می‌توانید لوله‌ها را قبل از نصب به طور کامل عایق کنید و سعی کنید که فضای عایق شده در داخل دیوار را به طور کامل پوشش دهید تا از صدمه زدن به آن جلوگیری کنید. البته مهندسین ما در کارخانه بتن آماده پاسارگاد نیز در کنار شما خواهند بود و به سؤالات شما در این زمینه پاسخ خواهند داد.

کربناته شدن بتن یا کربناسیون بتن نمونه‌ای از خوردگی بتن محسوب می‌شود و دلایل مختلفی برای خوردگی بتن و خوردگی فولاد در بتن وجود دارد که برخی از آنها به دلیل کوتاهی ما و برخی نیز به دلیل شرایط جوی به وجود می‌آیند. در هر صورت این پدیده هم مانند سایر روشهای خوردگی بتن باعث می‌شود که به مرور زمان استحکام سازه کاهش یافته و وضعیت نامناسبی پیدا کند. به منظور آشنایی شما با این پدیده و درک روش‌های مقابله با آن، در این مطلب ابتدا سعی می کنیم که کربناته شدن بتن را به شکل دقیق و علمی معرفی کنیم؛ تأثیر آن بر استحکام سازه را مورد بررسی قرار دهیم و در نهایت تأثیر فاکتورهای مختلف بر سرعت کربناسیون بتن را نشان دهید.

کربناته شدن بتن چیست و چگونه به وجود می‌آید؟

کربناته شدن بتن (Carbonation of concrete) یکی از دلایل اصلی خوردگی فولاد موجود در بتن است که به مرور زمان بر ساختار آن تأثیر می‌گذارد. این فرآیند به یک واکنش شیمیایی و الکتروشیمیایی شبیه هست که در آن دی اکسید کربن موجود در هوا به داخل بتن نفوذ کرده و در آنجا با هیدروکسید کلسیم موجود در بتن واکنش می‌دهد. نتیجه این واکنش تولید کربنات کلسیم است که میزان قلیائیت بتن را تحت تأثیر قرار داده و باعث می‌شود که تشکیل لایه محافظ بر سطح فولاد به شکل مناسب انجام نشود.

 میزان دی اکسید کربن در هوا در مناطق مختلف با یکدیگر متفاوت است و طبیعی است که میزان آن در مناطق شهری بالاتر باشد. طبق بررسی‌های صورت گرفته، میزان دی اکسید کربن در هوا در مناطق روستایی در حدود 0.03 درصد حجم هوا را تشکیل می‌دهد. این در حالی است که غلظت دی اکسید کربن در مناطق شهری به مراتب بالاتر است و بین 0.3 درصد تا 1.0 درصد متغیر است. وجود دی اکسید کربن در داخل بتن به همراه رطوبت باعث می‌شود که یک اسید کربنیک رقیق تشکیل شود که به مرور زمان قلیائیت داخل بتن را کاهش می‌دهد.

معمولاً در جریان کربناته شدن بتن می‌بینیم که قلیائیت بتن در لحظه نفوذ اسید کربنیک به داخل آن از ۱۳ تا 9 کاهش می‌یابد. اما زمانی که واکنش دی اکسید کربن با هیدروکسید کلسیم کامل می‌شود، تا 8.3 کاهش می‌یابد که برای بتن به هیچ وجه مناسب نیست. در این مقدار از pH، می‌توان انتظار داشت که لایه محافظ بر سطح فولاد داخل بتن تشکیل نشود و به مرور زمان فولاد آن در معرض خوردگی قرار گیرد.

چرا تخریب لایه محافظ در فولاد بتن اهمیت دارد؟

 یکی از ویژگی‌های فولاد به عنوان آلیاژ آهن، وجود عناصر مختلف مانند کربن و کروم است. اگر درصد این عناصر افزایش یابد، فولاد مورد نظر به فولاد زنگ نزن تبدیل می‌شود که به هیچ وجه امکان زنگ زدن آن وجود ندارد. اما بحث ما، فولاد ساختمانی و میلگردهای معمولی است که معمولاً در اثر واکنش با مواد مختلف تشکیل یک لایه محافظ و نفوذ ناپذیر می دهندکه مقاومت فولاد در برابر خوردگی را افزایش می‌دهد.

مهم‌ترین فاکتوری که در تشکیل لایه محافظ فولاد نقش دارند، قلیائیت بتن است. ساختار شیمیایی سیمان و بتن به شکلی است که به هنگام استفاده و قرارگیری در محل، یک حالت قلیایی تشکیل می‌دهد که pH محیط تقریباً به ۱۳ می‌رسد. در این شرایط قلیایی، هیدروکسید موجود در محیط با فولاد واکنش داده و یک لایه سطحی از آن دچار خوردگی می‌شود. این لایه سطحی نسبت به خوردگی و زنگ زدگی معمول پایدارتر است و میزان نفوذپذیری آن پایین است. به همین دلیل تشکیل لایه محافظ باعث می‌شود که واکنش‌های مختلف از جمله کربناته شدن بتن انجام نشود و از تأثیر آن بر فولاد جلوگیری شود.

زمانی که فرایند کربناسیون بتن رخ می‌دهد، عملاً pH محیط به محدوده بسیار پایینی می‌رسد، به طوریکه تشکیل لایه محافظ امکان پذیر نیست و در صورت وجود لایه، امکان تخریب آن بالاست. به همین دلیل کربناته شدن بتن به مرور زمان بر ساختار فولاد موجود در بتن تأثیر گذاشته و باعث خوردگی آن می‌شود.

توصیه می‌کنم که مطلب مربوط به مواد اولیه به کار رفته در سیمان پرتلند را مطالعه کنید تا بیشتر با خصوصیات سیمان‌ها آشنا شویم.

تأثیر کربناسیون بتن بر استحکام سازه

با توجه به مطالبی که گفته شد، احتمالاً به این نتیجه رسیده‌اید که کربناته شدن بتن چه تاثیری بر استحکام سازه دارد. یکی از مهمترین دلایل استفاده از فولاد و میلگرد در ساخت و ساز، بالا بردن استحکام کششی بتن است که در این مورد بسیار ضعیف است. در بررسی‌های مشخصات فنی بتن به این نتیجه می‌رسیم که استحکام فشاری و ضربه‌ای آن بسیار بالاست، اما از استحکام کششی به عنوان نقطه ضعف بتن یاد می‌شود و به همین دلیل وجود فولاد و میلگرد در ساختار آن ضروری است.

 از آنجایی که کربناسیون بتن به طور مستقیم بر فولاد تاثیرگذار است، به وجود آمدن نتایج زیر در مورد آن امکان پذیر است:

• خوردگی فولاد موجود در بتن و کاهش استحکام کششی سازه؛
• کاهش مقاومت سازه در برابر تکان‌های مختلف مانند زلزله؛
• پوسته پوسته شدن سطح بتن و جدا شدن آن از میلگردها؛
• تأثیر منفی بر ظاهر داخلی و خارجی سازه و عدم تعمیر آن؛
• صرف هزینه برای بازسازی فولاد و جلوگیری مجدد از خوردگی آن.

تأثیر فاکتورهای مختلف بر کربناته شدن بتن

با توجه به اطلاعاتی که در رابطه با کربناته شدن بتن به دست آوردیم و مشخص شد که تأثیر آن بر سازه‌های بتنی به چه صورت است، در اینجا لازم است که برخی از فاکتورهای تاثیر گذار بر فرایند کربناسیون بتن را معرفی کنیم و نقش آنها را در نتیجه نهایی کار نشان دهیم. از آنجایی که فرایند کربنات شدن شامل رسیدن دی اکسید کربن به بخش‌های داخلی بتن و واکنش آن با رطوبت موجود در محیط است، عوامل زیر به صورت مستقیم و غیر مستقیم در سرعت این واکنش نقش دارند:

وجود آب در حفره بتن

از لحاظ فنی و از لحاظ علمی، بتن به عنوان یک ماده متخلخل و نفوذپذیری شناخته می‌شود و به همین دلیل باید انتظار داشته باشیم که در ساختار آن رطوبت وجود داشته باشد. البته برخی شرایط می‌توانند از وجود چنین تخلخل‌هایی جلوگیری کنند و زمینه رسیدن مواد خورنده به بخش‌های داخلی را کاهش دهد. به همین دلیل نتیجه گرفته می شود که اگر از وجود رطوبت در داخل منافذ بتن جلوگیری شود، عملاً رسیدن دی اکسید کربن به بخش‌های داخلی منتفی می‌شود و امکان واکنش پذیری آن با کلسیم هیدروکسید به حداقل می‌رسد.

نوع بتن

بتن‌ها با یکدیگر متفاوت هستند و با توجه به تغییر در مواد اولیه تولید آنها، می‌توان انتظار داشت که از لحاظ چسبندگی متخلف با یکدیگر تفاوت داشته باشد. در برخی از انواع بتن از مواد افزودنی پرکننده استفاده می‌شود و  ساختار یکپارچه و بدون منفذ ایجاد می‌شود. در برخی دیگر شاهد استفاده از ماسه سنگ با اندازه‌های ریز هستیم که به عنوان پوشش سطحی استفاده می‌شود و میزان نفوذ پذیری آنها کمتر است. در برخی موارد می‌بینیم که اندازه ماسه سنگ‌ها تقارن چندانی ندارند و این موضوع باعث می‌شود که بتن مورد نظر خلل و فرج زیادی داشته باشد. این تفاوت در ساختار باعث می‌شود که شرایط رسیدن دی اکسید کربن به بخش‌های داخلی بتن متفاوت باشد و تأثیر خود را بر سرعت کربناته شدن بتن بگذارند.

نفوذپذیری بتن

 نفوذپذیری بتن هم تحت تأثیر وجود آب در حفره‌های بتن است هم با توجه به نوع بتن قابل تغییر است. هرچه میزان نفوذپذیری بتن بالاتر باشد، احتمال واکنش دی اکسید کربن با کلسیم هیدروکسید موجود در ساختار لایه محافظ بالاتر می‌رود و باعث می‌شود که شانس خوردگی فولاد افزایش یابد..

محافظت از بتن

روش‌های محافظت از بتن ممکن است شامل استفاده از یک لایه عایق باشد یا حتی روش‌هایی برای جلوگیری از ماندگاری رطوبت در داخل ساختار آن باشد. گاهی ممکن است از یک لایه گونی و قیر معمولی برای ایجاد پوشش استفاده شود در برخی موارد از رنگ‌های پیشرفته و مدرن مانند رنگ پی وی سی برای محافظت از بتن استفاده می‌شود. در هر صورت، اگر این شیوه‌های محافظتی از رسیدن دی اکسید کربن و رطوبت به بخش‌های داخلی بتن جلوگیری کنند، می‌توان انتظار داشت که سرعت کربناته شدن بتن نیز کاهش یابد. مطلب سیمان ضد آب و اهمیت استفاده از آن می‌تواند در این مورد به شما کمک کند.

زمان

زمان یکی از فاکتورهای مهم تأثیر گذار بر طول عمر یک سازه است و در حالت معمول پیش‌بینی می‌شود که هرچه زمان ساخت یک سازه بالاتر رود، استحکام اولیه آن کاهش یابد. در مورد فرآیند کربناته شدن بتن نیز می‌توان چنین توجیحی داشت و با افزایش زمان انتظار می‌رود که میزان دی اکسید کربن بیشتری به بخش‌های داخلی بتن نفوذ کند و در نتیجه خوردگی لایه محافظ افزایش یابد.

در هر صورت مشخص است که کربناته شدن بتن یا کربناسیون بتن تأثیر مستقیمی بر استحکام سازه و خوردگی فولاد موجود در بتن دارد. بنابراین باید روش‌های مختلفی برای جلوگیری از این پدیده به کار گرفته شود که برای کسب اطلاعات بیشتر در این مورد می‌توانید با کارشناسان ما در تماس باشید.

با معرفی بلوک ساختمانی و انواع مختلف آن تلاش کردیم که درک درستی نسبت به استفاده از آنها در ساختمان‌ها داشته باشیم و در این مطلب به طور ویژه به بررسی بلوک سیمانی خواهیم پرداخت. این بلوک‌ها یکی از محصولات کارخانه بتن آماده پاسارگاد هستند که در ابعاد و شکل‌های مختلفی ساخته می‌شوند و می‌توان از آنها در محل‌های مختلف از ساخت و ساز بهره برد. نکته جالبی که در مورد بلوک سیمانی وجود دارد این است که بسیار متنوع هستند و هر کدام از آنها دارای ویژگی‌های خاص و منحصر به فرد است.

به منظور آشنایی بهتر شما با بلوک سیمانی و نحوه استفاده از آن، در این مطلب ابتدا بلوکها را معرفی خواهیم کرد و ضمن ذکر مزایا و معایب آن، دسته بندی مختلف آنها را از جهات متفاوتی انجام می‌دهیم. با ما همراه باشید.

بلوک سیمانی چیست؟

بلوک سیمانی یک قطعه ساخته شده از بتن و ملات است که از ماسه سنگ، سیمان، آب و برخی مواد افزودنی شیمیایی و معدنی ساخته می‌شود و معمولاً شکل آن با توجه به قالب دستگاه انتخاب می‌شود. بلوک‌ها را می‌توان یک جایگزین مدرن برای سنگ‌های طبیعی در ساخت و ساز در نظر گرفت که هم روند ساخت و ساز را آسانتر کرده‌اند و هم باعث می‌شوند که سرعت ساخت پروژه افزایش یابد. البته دلایل دیگری برای استفاده از بلوک سیمانی در پروژه‌های ساخت و ساز وجود دارد که در ادامه بیشتر به آنها خواهیم پرداخت.

نکته مهم در مورد همه بلوک‌های ساختمانی، شکل یکسان و اندازه‌های یکسان در آنهاست. بنابراین سازندگان پروژه‌های مسکونی و تجاری می‌توانند نحوه استفاده از آنها و همچنین نحوه قرار گیری بلوک‌ها را از قبل پیش بینی کنند. همین وضعیت برای بلوک سیمانی نیز وجود دارد و برای انتخاب ابعاد آن، استانداردهای تعریف می‌شود که با توجه به محل کاربرد بلوک، باید ابعاد و اندازه آنها انتخاب شود.

مزایای بلوک سیمانی

تقریباً در بندهای قبلی یک اطلاعات مختصر و مفید در رابطه با بلوک سیمانی ارائه شد و خواننده تا حدودی می‌تواند متوجه شود که چرا شرکت‌های پیمانکاری بر استفاده از بلوک‌ها اصرار دارند. برخی از مزایای که برای بلوک‌های سیمانی ذکر می‌شود عبارتند از:

• قیمت ارزان: اگر بخواهیم بلوک سیمانی را با سایر بلوک‌های ساختمانی مقایسه کنیم، روش ساخت آن بسیار ساده است و از مواد اولیه معمولی در آنها استفاده می‌شود. به همین دلیل می‌توان انتظار داشت که قیمت این بلوک‌ها نسبت به سایر بلوک‌های ساختمانی مانند بلوک لیکا و بلوک اتوکلاو پایین‌تر باشد.
• شکل و ابعاد استاندارد: مهم‌ترین ویژگی بلوک‌های سیمانی، داشتن قالب و شکل استاندارد است که از قبل برای آنها تعریف شده است. به عنوان مثال، رایج‌ترین بلوکهای سیمانی را می‌توان در ابعاد ۲۰ در ۲۰ در ۴۰ سانتی متر یافت که در دیوارها و حتی در سقف از آنها استفاده می‌شود. این وضعیت باعث می‌شود که ساخت و ساز با بلوک‌های ساختمانی بسیار راحت‌تر از سنگ و آجر باشد.
• سرعت در ساخت و ساز: با توجه به اینکه بلوک‌های ساختمانی از طرح و شکل استاندارد برخوردار هستند، معمار یا سازنده پروژه می‌داند که نحوه قرارگیری آنها بر روی یکدیگر و در کنار یکدیگر به چه صورت است و به همین دلیل نیاز به روشهای چیدمان خاصی ندارد. این موضوع باعث می‌شود که سرعت ساخت و ساز با بلوک سیمانی بیشتر باشد.
• عدم نیاز به تجهیزات پیشرفته و پیچیده برای ساخت: ساخت بلوکهای سیمانی نسبت به سایر بلوک‌های ساختمانی بسیار راحت‌تر است. در واقع با چند ابزار ساده مانند بیل و مخلوط کن و همچنین دستگاه بلوک زنی، می‌توان بلوک‌های سیمانی را در تعداد مختلف و در اندازه‌های متفاوت تولید کرد.

معایب بلوک سیمانی

باید بپذیریم که استفاده از بلوک‌های ساختمانی در هر پروژه بسیار مهم است و حتی در برخی موارد استفاده از این مصالح ساختمانی ضروری به نظر می‌رسد. البته این میزان از اهمیت، دلیل نشده است که برخی از پیمانکاران از معایب بلوک سیمانی چشم‌پوشی کنند و از آنها در ساخت پروژه‌های مختلف استفاده کنند. برخی از معایبی که برای این محصولات می‌توان ذکر کرد:

• نفوذ پذیری بالا در برابر رطوبت: مهم‌ترین ضعفی که برای بلوک‌های سیمانی وجود دارد، نفوذ پذیری بالای آنها در برابر رطوبت است. در این بلوکها خلل و فرج زیادی وجود دارد که بهترین فرصت ممکن برای عبور رطوبت از آنها به وجود می‌آید. به همین دلیل استفاده از بلوک سیمانی در طبقه‌های زیرین مانند زیرزمین توجیه چندانی ندارد.
• شکستگی و حجم ضایعات بالا: در ساخت بلوکهای سیمانی خبری از مواد منعطف نیست و این نشان می‌دهد که افزایش فشار بر روی آنها باعث شکسته شدن بلوک می‌شود. بنابراین معمولاً در حین کارگزاری و انتقال بلوک‌ها به محل‌های مختلف شاهد شکسته شدن بلوک و بالا رفتن حجم ضایعات آنها هستیم. این موضوع از لحاظ اقتصادی به پیمانکاران لطمه میزند.
• وزن سنگین در بلوک‌های ساده: اگرچه بلوکهای سیمانی به مدل‌های مختلفی تقسیم می‌شوند و در ادامه به معرفی برخی از آنها خواهیم پرداخت، اما باید این حقیقت را بپذیریم که بلوک‌های ساده از وزن بالایی برخوردار هستند و در طبقه‌های بالا امکان استفاده از آنها وجود ندارد.

انواع بلوک سیمانی از لحاظ ساختاری

در معرفی بلوک‌های سیمانی به وجود سیمان پرتلند، ماسه سنگ، آب و برخی مواد افزودنی دیگر اشاره کردیم که همان مواد افزودنی باعث تغییر ساختار بلوک و ویژگی‌های آن می‌شود. برای اینکه بتوانید با انواع این بلوک‌ها آشنا شوید و نحوه استفاده از آن‌ها را در ساخت و ساز درک کنید، ما آنها را در چهار دسته زیر قرار داده‌ایم:

• بلوک سیمانی ساده: این گروه از بلوک‌ها با کمک سیمان پرتلند، آب و ماسه سنگ ساخته می‌شوند و معمولاً هیچ‌گونه افزودنی شیمیایی در ساخت آنها استفاده نمی‌شود. البته در برخی موارد و در فصل زمستان احتمال استفاده از ضد یخ با حجم بسیار کم در آنها وجود دارد.
• بلوک سیمانی لیکا: بلوک‌های لیکا همان بلوک‌های ساده هستند که در ساختار آنها از ماده صنعتی لیکا و یا همان سبکدانه رس منبسط شده استفاده شده است. استفاده از این سبک دانه‌ها باعث می‌شود که وزن این بلوک نسبت به بلوک‌های ساده افت محسوسی داشته باشد و از طرفی مانع تراکم‌پذیری بلوک تحت فشار می‌شود. اطلاعات تکمیلی را می‌توانید در مطلب بلوک لیکا مشاهده کنید.
• بلوک سیمانی اتوکلاو شده: به یک نوع خاص از بلوک‌های ساختمانی گفته می‌شود که در جریان ساخت آنها از دو ماده سیلیس و آهک استفاده شده و در نهایت تحت حرارت ۲۰۰ درجه سانتی گراد قرار می‌گیرد. تأثیر این حرارت بر بلوکهای اتوکلاو باعث می‌شود که در ساختار آنها حفره‌هایی به وجود بیاید و بلوک به حالت متخلخل باشد. بنابراین وزن این بلوک‌ها نسبت به بلوک‌های ساده کمتر است و اطلاعات کامل آن را در مطلب بلوک اتوکلاو می‌توانید ببینید.
• بلوک سیمانی پومیس: پوکه در زبان انگلیسی با عنوان پومیس شناخته می‌شود و همین پسوند به بلوک‌های سیمانی نیز چسبیده می‌شود. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که در ساخت این بلوک‌ها از پوکه معدنی استفاده شده و به جای ماسه سنگ قرار می‌گیرد. این وضعیت باعث می‌شود که وزن بلوک سیمانی پومیس نسبت به بلوک‌های ساده کمتر باشد.

انواع بلوک سیمانی از لحاظ وزن

یکی دیگر از معیارهایی که در دسته بندی انواع بلوک سیمانی به کار گرفته می‌شود، قرار دادن آنها در دو دسته بلوک سبک و بلوک سنگین است. همانطور که در بند قبلی اشاره شد، از طریق تغییر در ساختار بلوک‌های سیمانی می‌توان تغییراتی در وزن آنها به وجود آمد آنها را برای مصارف در بخش‌های مختلف ساختمانی آماده کرد.

بر اساس این معیار، بلوک‌های سیمانی به دو دسته زیر تقسیم می‌شوند:

• بلوک سیمانی سبک: سبک بودن بلوک‌های سیمانی به دو دلیل است که یک دلیل آن تغییر میزان بتن استفاده شده در ساخت بلوک و یک دلیل دیگر استفاده از مواد افزودنی شیمیایی است. بلوک سیمانی سقفی و بلوک‌های پومیس، اتوکلاو و بلوک سیمانی لیکا از جمله بلوک‌های سبک به شمار می‌رود. این بلوک‌ها بیشتر در قسمت‌های فاقد ستون و در سقف سازه به کار گرفته می‌شوند.
• بلوک سیمانی سنگین: سنگین شدن بلوک‌های سیمانی همانند این مورد قبل است و معمولاً بلوک‌های دیواری و همچنین بلوک‌های سیمانی ساده از وزن بالاتری برخوردار هستند. این بلوک‌ها در ساخت دیوار و در قسمت‌هایی مانند محل قرارگیری پل، استفاده می‌شوند.

انواع بلوک سیمانی از لحاظ محل مصرف

اما گاهی دسته بندی بلوک‌های سیمانی نه بر اساس مواد اولیه به کار رفته در آنها صورت می‌گیرد و نه تحت تأثیر میزان بتن استفاده شده در ساخت آنهاست. بلکه انواع بلوک سیمانی بر اساس محل استفاده و محل مصرف آنها دسته بندی می‌شوند. در این مورد، با سه گزینه مواجه هستیم:

• بلوک سیمانی دیواری: این بلوک‌ها به طور ویژه برای استفاده در دیوار سازه ساخته شده‌اند و ضخامت دیوار بتنی آن‌ها بیش از بلوک‌های سبک است. با توجه به اینکه این بلوک‌ها باید وزن زیادی تحمل کنند و در برابر عبور رطوبت و حرارت مقاوم باشند، ضخامت دیواره بتنی آنها افزایش می‌یابد و از این طریق وزن آن‌ها سنگین‌تر است. البته در دیوارهای طبقه‌های بالا ممکن است از بلوک پومیس یا بلوک اتوکلاو استفاده شود.

• بلوک سیمانی سقفی: این بلوک‌ها به طور ویژه برای استفاده به همراه تیرچه طراحی شده‌اند و معمولاً ابعاد آنها به صورت ۲۰ در ۲۰ در ۴۰ سانتی متر هستند. دیواره بتنی این بلوک‌ها بسیار نازک است و در آنها از میزان سیمان بیشتری استفاده می‌شود. این وضعیت باعث می‌شود که وزن بلوک‌های سقفی پایین بیاید و در عوض استحکام آنها بالا باشد.
• بلوک سیمانی تیغه‌ای: این بلوک‌ها برای تقسیم بندی فضای داخلی سازه به اتاق‌های مختلف طراحی می‌شوند و معمولاً عرض آنها ۱۰ سانتیمتر است. استفاده از این بلوک‌ها باید همراه با ساخت دیوارها انجام گیرد و به همین دلیل ارتفاع آنها ۲۰ سانتی متر است. این بلوک‌ها ممکن است به صورت دیواره نازک یا به صورت دیواره ضخیم ساخته شوند.

در این مطلب تلاش کردیم که مرور کاملی بر بلوک های سیمانی داشته باشیم و به کمک آن اطلاعاتی در مورد ابعاد بلوک سیمانی و مشخصات آنها ارائه دهیم. برای سفارش خرید بلوک یا خرید بتن آماده می‌توانید با مشاوران ما در کارخانه بتن آماده پاسارگاد در تماس باشید.

ذخیره سازی و نگهداری مصالح ساختمانی از جهات مختلفی برای پیمانکاران اهمیت ویژه‌ای دارد و معمولاً آنها به دنبال روش‌های مختلفی برای ذخیره‌سازی سیمان، نگهداری آجر، نگهداری ماسه سنگ و حتی نگهداری بلوکهای سیمانی هستند. این ذخیره سازی از جهات مختلفی برای پیمانکاران اهمیت دارد و حتی مهندسین سازه نیز به آنها توصیه می‌کنند که از شیوه‌های مختلف و استاندارد برای نگهداری مصالح ساختمانی بهره ببرند.

به منظور آشنایی شما با روش‌های مختلف نگهداری مصالح ساختمانی و اهمیت این روش‌ها در کیفیت مصالح، در ابتدا اهمیت ذخیره سازی را معرفی خواهیم کرد و سپس برای نگهداری هر کدام از مصالح پیشنهادهای جداگانه ارائه می‌دهیم.

چرا نگهداری مصالح ساختمانی بسیار مهم است؟

وقتی که یک پیمانکار تصمیم به ساخت پروژه بزرگ و زمانبر می‌گیرد، باید برای ذخیره سازی و نگهداری مصالح ساختمان نیز چاره‌ای بیندیشد. در حقیقت، هدف از ذخیره سازی می‌تواند متفاوت باشد، اما به طور کلی نتیجه همه آنها، حفظ کیفیت مواد اولیه و بالا رفتن کیفیت ساخت است. به طور کلی، ذخیره سازی مصالح ساختمانی می‌توانند مزایای زیر را نصیب پیمانکاران کند:

• حفظ کیفیت اولیه مصالح تا زمان مصرف؛
• جلوگیری از تأثیر شرایط آب و هوایی مختلف بر مصالح ساختمانی؛
• جلوگیری از تأثیر کمبود مصالح در بازار بر سرعت ساخت و ساز؛
• جلوگیری از تأثیر نوسانات بازار بر قیمت پیش بینی شده برای اتمام پروژه؛
• دسترسی سریع و آسان به مصالح ساختمانی در شرایط بحرانی و اضطراری؛

پس می‌بینیم که نگهداری مصالح ساختمانی می‌تواند اهمیت ویژه‌ای داشته باشد. پس با کارخانه بتن آماده پاسارگاد همراه باشید تا شرایط نگهداری مصالح مختلف را به شما نشان دهیم.

نگهداری آجر در محل پروژه

خوشبختانه آجرها به شکلی ساخته می‌شوند که تأثیر شرایط محیطی در آنها به حداقل می‌رسد و تنها ممکن است در مورد آجرهای مرطوب مسئله یخ‌زدگی موقت به وجود بیاید. بنابراین در مورد نگهداری آجر پیشنهاد می‌شود که آنها را به صورت یک پشته در یک قسمت نگهداری کنید تا دسترسی به آنها آسان باشد. سعی کنید انواع مختلف آجرها را نسبت به یکدیگر به صورت جداگانه انباشته کنید و از اطلاعات و ویژگی‌های آنها مطلع باشید. بهتر است که آجرهای سفالی و آجرهای توپر را به صورت جداگانه ذخیره سازی کنید تا شمارش آنها برای شما راحت باشد:

نکات زیر در مورد نگهداری آجرها به شما کمک می‌کند:

• آجرها را بر روی زمین خشک قرار دهید؛
• سعی کنید پشته آجرها زیاد طولانی نباشد و حداکثر به اندازه ۵۰ آجر باشند؛
• ارتفاع پشته آجر را به اندازه ارتفاع ۱۰ آجر انتخاب کنید؛
• اگر آنها را به صورت ستون می‌چینید، فاصله بین آنها نباید کمتر از ۸۰ سانتیمتر باشد؛
• سعی کنید بار هر کامیون را در یک پشته قرار دهید.

نگهداری فولاد و آهن در محل پروژه

انواع فولاد ساختمانی و آهن آلات باید به نحوی ذخیره شوند که از خراب شدن و خوردگی آنها جلوگیری شود. می‌توانیم آهن آلات و فولاد را به عنوان یکی از حساس‌ترین روش‌های نگهداری مصالح ساختمانی معرفی کنیم و لازم است که توجه ویژه‌ای به آنها صورت گیرد. دستورالعمل کلی در مورد نگهداری فولاد و آهن در محل پروژه این است که انواع مختلف آن‌ها را به صورت جداگانه ذخیره سازی کنید و آنها را در محل خشک قرار دهید.

روش نگهداری  میلگردها و فولادهای تقویتی

• سعی کنید میلگردها را بر اساس کلاس‌های مختلف، اندازه و طول آن‌ها به صورت جداگانه دسته بندی کنید؛
• انتهای هر کدام از گروه‌های میلگردها را با رنگهای مختلف رنگ آمیزی کنید تا تشخیص آنها راحت باشد؛
• سطح میلگردها را با لایه پوششی بپوشانید تا از خوردگی و پوسته پوسته شدن آنها جلوگیری کنید؛
• اگر قصد ذخیره سازی میلگردها به صورت طولانی مدت را دارید، باید حداقل فاصله آنها از زمین ۱۵۰ میلیمتر باشد؛
• از تلنبار کردن میلگردها و ریختن آنها به صورت نامنظم جلوگیری کنید.

روش نگهداری فولاد ساختمانی و تیر آهن

• فضای جداگانه و کافی برای کلاس‌ها، اندازه‌ها و طول‌های مختلف اختصاص دهید؛
• به منظور جلوگیری از خوردگی و حمل آسان، آن‌ها را حداقل در ارتفاع ۱۵۰ میلی متری از سطح زمین قرار دهید؛
• اگر پروژه ساخت و ساز شما در مناطق ساحلی است، حتماً از یک پوشش پلیمری یا رنگی استفاده کنید.

ذخیره سازی سیمان در محل پروژه

یکی از پرمصرف‌ترین مصالح ساختمانی، سیمان است و نگهداری آن نیاز به تمهیدات ویژه و خاص دارد. از آنجایی که قیمت سیمان تأثیر زیادی بر قیمت نهایی پروژه دارد، پیمانکاران سعی می‌کنند که حجم وسیعی از آنها را ذخیره کرده و تا انتهای پروژه از خرید سیمان بی نیاز می‌شوند. در مطالب قبلی، روش ذخیره سازی سیمان را به طور کامل معرفی کردیم و در ادامه تنها چند مورد از آنها را به صورت فهرست وار ذکر می‌کنیم:

• سیمان را در یک ساختمان خشک، نفوذ ناپذیر و و مقاوم در برابر رطوبت ذخیره کنید؛
• تا حد ممکن تعداد پنجره‌های ساختمان را کاهش دهید؛
• کیسه‌های سیمان را بر روی تخته‌های چوبی قرار دهید، به نحوی که فاصله آنها از زمین بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلی متر باشد؛
• برای ساختمانهایی که دارای کف ضعیف هستند، از دو لایه آجر خشک استفاده کنید؛
• فاصله بین دیوارهای بیرونی و پشت‌های سیمان باید ۶۰ سانتی متر باشد؛
• فاصله کیسه‌های سیمان را کاهش دهید تا جریان هوا در آن وجود نداشته باشد؛
• ارتفاع پشته هر کدام از سیمان‌ها نباید بیشتر از ۱۰ کیسه باشد؛
• عرض هر ستون از سیمان‌ها نباید بیشتر از ۴ کیسه یا ۳ متر باشد؛
• ستون‌های سیمان بالاتر از ۸ عدد باید به شکلی قرار گیرند که امکان سقوط آنها از بین برود؛
• سیمان‌ها را به شکلی قرار دهید که تاریخ تولید و شرایط استفاده از آنها قابل رویت باشد؛
• سیمان‌ها را با توجه به انواع آن‌ها ذخیره کنید.

می‌بینید که بیشترین حساسیت در نگهداری مصالح ساختمانی به نگهداری از سیمان اختصاص می‌یابد و باید جزئیات بیشتری در مورد آن رعایت شود تا کیفیت سیمان از بین نرود.

نگهداری ماسه سنگ در محل پروژه

یکی از مواردی که معمولاً در جریان نگهداری مصالح ساختمانی مورد توجه قرار نمی‌گیرد، نگهداری از ماسه سنگ است. بسیاری از پیمانکاران معتقدند که ماسه سنگ شرایط حساسی ندارد و تأثیر شرایط آب و هوایی بر آن بسیار کم است. بنابراین نیازی نیست که حساسیت خاصی نسبت به آن انجام دهند. اما ذکر چند نکته در مورد نگهداری ماسه سنگ در محل پروژه خالی از لطف نیست:

• یک محل خشک، مسطح و بالاتر از سطح زمین برای نگهداری ماسه سنگ در نظر بگیرید؛
• اگر چنین سطحی در دسترس نباشد، می‌توانید از ورقه آهن‌های قدیمی یا از یک تخته چوبی بزرگ استفاده کنید؛
• آجرهای قدیمی نیز می‌توانند سطح خوبی برای نگهداری ماسه سنگ ایجاد کنند؛
• در صورت امکان، ماسه سنگ را با استفاده از دیواره یا ابزارهای دیگر به گروه‌های مختلف تقسیم کنید؛
• دانه‌های با کیفیت ماسه سنگ را می‌توانید در محلی نگهداری کنید که تأثیر ضایعات همراه با باد بر آنها کم باشد؛
• اگر ماسه سنگ را از جریان باد دور نگه ندارید، احتمال ترکیب شدن گرد و خاک و خاشاک با آن وجود دارد.

نگهداری تیرچه در محل پروژه

خبر خوب و امیدوار کننده در مورد تیرچه‌ها این است که معمولاً بلافاصله پس از انتقال به محل پروژه‌ی یا ساخت در کارگاه، در محل خود نصب می‌شوند و زمان زیادی برای نگهداری آنها نیاز نیست. اما در برخی شرایط، ممکن است پروژه به دلایل آب و هوایی و یا هر دلیل دیگری، متوقف می‌شود و ما مجبور هستیم که روشهای مختلف نگهداری مصالح ساختمانی را امتحان کنیم.

در مورد نگهداری تیرچه، چند نکته ضروری است:

• سعی کنید تیرچه‌ها را با توجه به محل نصب آنها نگهداری کنید؛
• فاصله تیرچه‌ها از سطح زمین را حداقل ۱۵۰ میلیمتر انتخاب کنید؛
• به اندازه ۲۵ میلیمتر بین هر کدام از تیرچه‌ها فاصله ایجاد کنید؛
• از چیدن بیش از حد تیرچه‌ها بر روی یکدیگر بپرهیزید که باعث شکستن آن‌ها می‌شود؛
• ابتدا سعی کنید که تیرچه‌های بزرگتر را قرار دهید و سپس تیرچه‌های کوچک‌تر بر روی آنها بگذارید؛
• اگر قرار است تیرچه‌ها در هوای آزاد باقی بمانند، از تأثیر شرایط آب و هوایی بر فولاد آنها جلوگیری کنید؛
• به منظور جلوگیری از شلوغ شدن فضا و قاطی شدن تیرچه‌ها، می‌توانید انتهای آن‌ها را رنگ آمیزی کنید.

نگهداری بلوک سیمانی

آخرین موردی که در جریان نگهداری مصالح ساختمانی باید مدنظر قرار گیرد، ذخیره سازی بلوکهای ساختمانی و سیمانی است. در مطلب قبل به معرفی انواع بلوک ساختمانی پرداختیم و تفاوت بین آنها را نشان دادیم. هر کدام از این بلوک‌ها دارای ویژگی‌های منحصر به فردی است که آنها را برای استفاده در محل‌های مختلف طراحی کرده است. بنابراین، برای شما که قصد استفاده از هر کدام از این بلوک‌ها را دارید، نکات زیر می‌توانند اهمیت ویژه‌ای داشته باشند:

• از تخلیه و ریختن بلوک‌های سیمانی در محل پروژه بپرهیزید؛
• بلوک‌ها را نزدیک به محل کار ذخیره کنید تا کمترین تلاش برای حمل و نقل آنها داشته باشید؛
• نحوه بارگیری و تخلیه بلوک‌ها باید به صورتی باشد که حداقل خرابی و شکستن را شاهد باشید؛
• ارتفاع هر پشته از بلوک‌های ساختمانی نباید بیش از ۱۲۰ سانتی متر باشد و طول پشته نباید از ۳ متر تجاوز کند؛
• عرض هر پشته از بلوک‌های ساختمانی باید بین ۲ تا ۳ بلوک باشد؛
• بلوک به اندازه ۱۰ تا ۱۴ روز نیاز به آبدهی دارد و باید ۱۵ روز برای خشک شدن آن صرف شود، پس سعی کنید حداقل ۲۸ روز از ساخت بلوکها گذشته باشد.
• اگر بلوک‌ها را در محل پروژه می‌سازید، برای آنها تاریخ ساخت در نظر بگیرید.

در این مطلب تلاش کردیم که این نحوه نگهداری مصالح ساختمانی در مورد گروه‌های مختلف آنها را بررسی کنیم و برای هر کدام از آنها پیشنهادهایی ارائه دادیم. اگر به مشاوره بیشتر در این زمینه نیاز دارید، با کارشناسان ما در بتن آماده پاسارگاد در میان بگذارید.

در مطالب قبلی (چگونه باید سیمان را انبار کنیم)، به طور ویژه سعی کردیم که روش‌های نگهداری سیمان در شرایط مختلف را به بحث بگذاریم و برای آن نمونه‌های مختلفی را معرفی کردیم. سیمان یکی از مصالح ساختمانی بسیار مهم و گران قیمت است که از ابتدای کار تا انتهای ساخت و ساز باید از آن استفاده شود. این حجم وسیع از کاربرد سیمان، پیمانکاران را مجبور می‌کند که آن را در حجم بالا خریداری کرده و در انبار ذخیره کنند. بنابراین، ملزم به رعایت برخی از الزامات نگهداری سیمان هستند که در ادامه بیشتر به آنها خواهیم پرداخت.

اهمیت رطوبت در نگهداری سیمان

اگر رطوبت از سیمان دور نگه داشته شود، بررسی‌های فنی نشان داده که سیمان می‌تواند کیفیت اولیه خود را برای مدت نامحدود حفظ کند. جالب است بدانید که جذب یک تا دو درصد رطوبت نمی‌تواند اثر قابل توجهی بر کیفیت سیمان داشته باشد؛ اما، اگر رطوبت جذب شده به سیمان بیش از ۵ درصد باشند، سیمان به طور کامل غیر قابل استفاده است. بنابراین، هنگامی که قصد ذخیره سازی سیمان برای طولانی مدت دارید، باید سعی کنید که فضای شما به طور کامل از رطوبت به دور باشد تا تأثیر منفی بر سیمان نگذارد.

مدت زمان نگهداری سیمان

سیمان ذخیره شده در شرایط استاندارد ممکن است به طور نامحدود برای مدت زمان نامشخصی ذخیره شود. البته توصیه می‌شود که از ذخیره سازی سیمان در کیسه‌های پلاستیکی و نخی برای مدت بیش از سه ماه جلوگیری شود. اگر تاکنون چنین موردی را در رابطه با سیمان خود انجام داده‌اید، لازم است که قبل از مصرف آن، عملیات‌های مختلف برای بررسی کیفیت سیمان انجام گیرد.

نحوه چینش سیمان‌ها در انبار

اصولاً نگهداری سیمان در انبار با استفاده از روش چیدن و در ستون و سطرهای با تعداد مختلف انجام می‌گیرد. برخی از پیمانکاران، به دلیل محدودیت در فضای ذخیره‌سازی نهایت تلاش خود را به کار می‌برند که تعداد بیشتری از آنها را بر روی یکدیگر انبار کنند. جالب است بدانید که از لحاظ فنی هر ستون از آنها باید حداکثر حاوی ۱۰ کیسه سیمان باشد و فاصله بین ستونهای کیسه‌های سیمان و همچنین با دیوارهای بیرونی باید در حدود ۳۰۰ میلیمتر باشد. در انبارهایی که احتمال عبور افراد از بین ستون‌های سیمان وجود دارد، یا احتمالاً سایر مصالح ساختمانی در آن انبار ذخیره شده باشند، باید حد فاصل ستون‌ها بیش از ۹۰۰ میلیمتر باشد تا دسترسی به بخش‌های عقبی آسانتر باشد. استفاده از تارپولین یا همان کاغذ ضد آب در بالا و پایین هر ستون، باعث می‌شود که ذخیره سازی سیمان برای مدت طولانی انجام گیرد.

برداشتن سیمان

روند کلی در برداشتن سیمان‌ها از انبارها و محل ذخیره سازی آنها به صورتی است که ابتدا سیمان‌های قدیمی برداشته شوند تا احتمال خراب شدن آنها کمتر باشد. حتی در شرایط استاندارد، احتمال افت کیفیت سیمان در محل ذخیره سازی سیمان وجود دارد. پس اگر زمان نگهداری سیمان‌ها بیش از حالت معمول باشد، احتمال افت کیفیت آنها وجود دارد. در این حالت، باید همیشه به سراغ سیمانهای بالایی در هر ستون و سیمان‌های قدیمی در هر انبار بروید.

پوشش‌های انبارها

دیوارها، سقف و کف انبار به طور مستقیم یا غیر مستقیم با سیمان‌ها در ارتباط هستند و همین موضوع ایجاب می‌کند که محل نگهداری سیمان به طور کامل ضد آب باشد. حتی اگر در این انباری‌ها احتمال وجود پنجره هست، باید با بهترین راهکار ممکن این پنجره‌ها را محکم کنید. کف محل قرارگیری سیم آنها باید از زمین طبیعی بالاتر باشد. اگر برای تعیین اندازه محل ذخیره سازی سیمان با مشکل مواجه هستید، بررسی‌های فنی نشان داده است که ۲۰ کیسه سیمان ۵ کیلویی نیاز به یک متر مکعب فضای خالی دارند.

نحوه نگهداری سیمان در انبار به چه صورت باشد؟

موارد و الزاماتی که در بالا ذکر شد، کلی هستند و برخی آمار کلی در اختیار ما قرار می‌دهند تا بررسی‌های خود را به شکل‌های مختلف انجام دهیم. نکته‌ای که در اینجا وجود دارد این است که محل ذخیره سازی سیمانها متفاوت است و ممکن است با توجه به شرایط آب و هوایی و منطقه جغرافیایی، نیاز به برخی الزامات اولیه و خاص داشته باشد.

برای انجام بهتر این کار، چند توصیه کلی در نظر گرفته‌ایم:

• سیمان را در یک ساختمان خشک، نفوذ ناپذیر و مقاوم در برابر رطوبت ذخیره کنید؛
• شرایطی به وجود بیاورید که حداقل تعداد پنجره در بدنه ساختمان و محل نگهداری سیمان وجود داشته باشد؛
• کیسه‌های سیمان را بر روی کف قرار ندهید و سعی کنید از تخته‌های چوبی استفاده کنید که ارتفاع آنها در حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلی متر بالای کف باشد.
• توجه داشته باشید که کف ساختمان ممکن است یک لایه سیمانی یا بتونی ضعیف باشد که برای استحکام آن می‌توانید از دو لایه آجری خشک بر روی زمین استفاده کنید؛
• سعی کنید فاصله بین دیوارهای بیرونی و ردیف‌های سیمان بین ۳۰۰ میلیمتر تا ۶۰۰ میلیمتر باشد.
• کیسه‌های سیمان را به یکدیگر نزدیک کنید تا جریان هوای بین آنها را کاهش دهید؛
• ارتفاع هر کدام از ستون‌های سیمان نباید بیش از ۱۰ کیسه باشد تا مانع از افت فشار و کیفیت سیمان شوید,
• عرض ستون‌های سیمان‌ها نباید بیشتر از چهار کیسه یا سه متر باشد؛
• زمانی که قصد دارید تعداد کیسه‌های هر ستون را از ۸ عدد سیمان بالاتر ببرید، باید نحوه چینش و تنظیم و آنها را به طور دقیق و صحیح انجام دهید، تا امکان برداشتن آن برای کارگران راحت بوده و خطر سقوط آن‌ها کاهش یابد؛
• کیسه‌های سیمان را به گونه‌ای قرار دهید تا به راحتی بتوانید آنها را بردارید و یا آنها را جابه جا کنید؛
• سعی کنید نحوه چینش ستون‌های سیمانی به شکلی باشد که امکان مطالعه تاریخ تولید سیمان و و تاریخ انقضا وجود داشته باشد و شخص استفاده کننده از ویژگیهای آن‌ها اطلاع داشته باشد؛
• زمان لازم برای نگهداری سیمان برای مدت زمان طولانی را در نظر بگیرید و اگر شرایطی پیش آمد که انبار شما به طور کامل خالی شود، می‌توانید نسبت به تمیز کردن و نظافت انبار از مواد دیگر اقدام کنید؛
• اگر در پروژه‌ی خود از انواع مختلف سیمان استفاده می‌کنید، بهتر است که محل جداگانه برای هر کدام از آنها در نظر بگیرید. مطلب مواد اولیه سیمان پرتلند و نقش هر کدام از آنها را مطالعه کنید تا درک بهتری نسبت به این موضوع پیدا کنید.

شرایط نگهداری سیمان فله

برخی از پروژه‌های ساخت و ساز و همچنین شرکت‌ها و کارخانه‌های تولید بتن آماده مجبور هستند که سیمان خود را به صورت فله‌ای خریداری کنند و آنها را در سیلوها و انبارهای مخصوص نگهداری کنند. عدم وجود پاکت در این سیمان‌ها باعث می‌شود که ذخیره سازی سیمان فله تحت شرایط تری انجام گیرد و باید کنترل بیشتری بر روی شرایط سیمان انجام شود.

همانطور که در مورد نگهداری سیمان پاکتی عنوان شد، مسئله رطوبت بسیار حساس است و اگر رطوبت جذب شده از ۵ درصد بیشتر باشد، عمل سیمان مورد نظر قابل کاربرد نیست. از طرفی نبود پاکت و در دسترس بودن سیمان فله‌ای، امکان رسیدن رطوبت به آنها را افزایش می‌دهد و خطر افت کیفیت آنها بالاتر است. در این مورد باید انبارهای خود را به طور کامل عایق کنید و حتی الامکان از سیلوهایی استفاده کنید که فاقد پنجره یا منفذ برای ورود رطوبت باشند.

اگر احساس می‌کنید که حجم سیمان فله‌ای شما به صورتی است که امکان تماس آن با دیوار وجود دارد، باید از قبل تمهیدات لازم برای این مورد تدارک دیده باشید و سعی کنید که دیوارهای خود را نسبت به ورود و خروج رطوبت عایق کنید. استفاده از پوشش‌های پلی اتیلن و پلاستیک برای دیوارها، سقف و کف سیلو در این مورد پیشنهاد می‌شود. در انتها توصیه می‌کنند که حتماً از یک رطوبت سنج در داخل انبار یا محل نگهداری سیمان فله استفاده کنید تا به نوعی شرایط را تحت کنترل قرار دهید.

همه موارد فوق به شکل‌های مختلفی بر روند نگهداری سیمان و جلوگیری از افت کیفیت آن تأثیر گذار هستند و سعی کنید که در پروژه‌های خود به آنها پایبند باشید. برای کسب اطلاعات بیشتر و همچنین خرید بتن آماده، بلوک سیمانی و گروت ساختمانی با ما در کارخانه بتن آماده پاسارگاد در تماس باشید.

متراکم کردن بتن یا همان ویبره زدن بتن یکی از فعالیتهای ساختمانی است که بیشتر ما در طول روز یا در طول سال با آن مواجه شده‌ایم و دوست داریم که هدف استفاده از آن یا نحوه صحیح اجرای آن را بدانیم. مسئله تراکم بتن برای بالا بردن مقاومت و استحکام آن بسیار مهم است و به نوعی مانع از ایجاد تحول در ساختار آن می‌شود. بنابراین، در این مطلب از گروه کارخانه بتن آماده پاسارگاد تصمیم گرفتیم که به سؤالات زیر در مورد این فرآیند پاسخ دهید:

• متراکم کردن بتن چیست؟
• هدف از ویبره زدن بتن چیست؟
• تأثیر تراکم بتن بر بتن تازه
• تأثیر متراکم کردن بتن بر بتن محکم شده

قبل از هر چیزی توصیه می‌کنم که مطلب نکاتی در مورد ویبره زدن بتن و چگونگی انجام آن را مطالعه کنید تا شناخت کافی نسبت به نحوه انجام آن پیدا کنید و بدانید که در این مطلب به شکل دقیق به دنبال چه نکته‌ای هستیم.

متراکم کردن بتن چیست؟

متراکم کردن بتن یا تراکم بتن یکی از عملیات مهم در ساخت و ساز است که به بتن تازه برای رسیدن به استحکام، تراکم بالا، و نفوذ پذیری پایین کمک می‌کند. در واقع به طور صحیح، پدیده ویبره زدن بتن تضمین می‌کند که بتن به طور کامل اجزای داخلی خود را احاطه کرده و از قسمت‌های فولادی و میلگردها پشتیبانی می‌کند. همچنین به طور ویژه، این فرایند برای دستیابی به یک سطح مشخص از بتن مناسب است.

از لحاظ علمی، متراکم کردن بتن فرآیندی است که در جریان آن هوا از بتن تازه خارج شده و دانه‌های ماسه سنگ موجود در آن به یکدیگر نزدیک می‌شوند تا چگالی بتن افزایش یابد.

فشرده سازی بتن و اتمام کارهای سطحی آن به طور کلی دو عملیات جداگانه هستند، اما گاهی اوقات می‌توان آنها را به صورت همزمان نیز انجام داد و در قالب یک عملیات تعریف کرد. در چنین شرایطی، با استفاده از ویبره، کلیه حباب‌های هوای موجود در بدنه بتن خارج شده و سطح آن به طور نسبی صاف می‌شود. در انتها نیز چند عملیات ساده بر روی آن انجام می‌گیرد و فرایند بتن ریزی به پایان می‌رسد.

هدف از ویبره زدن بتن چیست؟

متراکم کردن بتن به طور قابل توجهی باعث افزایش مقاومت نهایی آن می‌شود و باعث می‌شود که پیوند بین اجزاء تشکیل دهنده آن به شکل بهتری صورت بگیرد. همچنین این فرآیند مقاومت سایشی و طول عمر بتن را افزایش می‌دهد، باعث کاهش نفوذپذیری بتن می‌شود به کاهش ویژگی‌های انقباضی و خزش آن کمک می‌کند. ویبره زدن مناسب نیز تضمین می‌کند که بخش‌های تقویتی و نوارهای فولادی استفاده شده در داخل آن به طور کامل توسط بتن احاطه شده و قالب آنها کاملاً پر شود. این موضوع باعث می‌شود که سطح آنها به طور کامل پوشش داده شده و تا حد امکان خوردگی و واکنش فولاد با اکسیژن نیز کاهش می‌یابد.

به طور کلی، بتن در هنگام بتن ریزی باید فشرده شود، تا:

• یک توده بتنی یکنواخت بخش‌های مختلف و اتصالات برنامه‌ریزی شده ایجاد شود؛
• قالب‌های آرماتوربندی به طور کامل و به سطح مورد نظر پر شوند؛
• هوای ورودی در بدنه بتن خارج شود؛
• تمامی میلگردها و تقویت کننده‌ها و همچنین لنگرگاه‌ها به طور کامل احاطه شوند؛
• فرآیند تصحیح و آماده سازی سازه بتنی به شکل مناسب و کامل انجام گیرد؛
• خواص مورد نیاز و استاندارد بتن به دست آید.

تأثیر تراکم بتن بر بتن تازه

برای نشان دادن تأثیر متراکم کردن بتن بر روی استحکام سازه و پروژه‌های بزرگ، ابتدا تأثیر آن را بر بتن تازه بررسی می‌کنیم. ویبره زدن به عنوان یکی از اصلی‌ترین روش‌های فشرده سازی بتن مطرح می‌شود و تقریباً در تمامی پروژه‌هایی که از بتن استفاده می‌شود، مسئله تراکم بتن نیز وجود دارد. با وجود اینکه بتن تهیه شده توسط کارخانه‌های بتن آماده از لحاظ استاندارد و کیفیت در سطح مطلوبی قرار دارد، وجود ویبره برای بالا بردن کیفیت سازه بسیار مهم است.

برخی از تاثیراتی که تراکم بتن بر بتن تازه می‌گذارد عبارتند از:

• توزیع مجدد سیمان در بین دانه‌های ماسه سنگ و ایجاد یکنواختی از لحاظ آب سیمان؛
• از بین رفتن حباب هوا و چسبیدن دانه‌های ماسه سنگ به منظور جلوگیری از تخلخل در بدنه بتن؛
• توزیع مناسب دانه‌های ماسه سنگ در داخل بتن و ایجاد یک محیط یکپارچه برای بالا بردن نفوذ ناپذیری؛
• ایجاد یک سد محکم در برابر عبور اکسیژن و جلوگیری از خوردگی فولاد و میلگرد در داخل بتن؛
• افزایش تأثیر افزودنی‌های شیمیایی بتن مانند ضد یخ، گروت ساختمانی و سایر افزودنی‌ها؛
• آماده سازی بتن برای انجام کارهای نهایی‌ای و تسطیح آن.

تأثیر متراکم کردن بتن بر بتن محکم شده

برای بررسی تأثیر متراکم کردن بتن بر روی سازه‌ها لازم است که بهبود وضعیت بتن بعد از خشک شدن را نیز در نظر بگیرید. زمانی که بتن حالت خمیری و روان دارد، هنگام بتن ریزی احتمال ایجاد حباب یا روان شدن آب سیمان در آن هست و راهکارهای مختلفی برای آن پیشنهاد می‌شود. بهترین راهکار، ویبره زدن بتن است که مزایای استفاده از آن در مورد بتن تازه را در بند قبل دیدیم.

تأثیر این روش بر روی بتن سفت شده عبارتند از:

• بالا رفتن استحکام فشاری سازه بتنی و افزایش مقاومت آن در برابر ضربه؛
• جلوگیری از ایجاد تخلخل در بدنه بتن و ممانعت از نفوذ رطوبت به بخش‌های داخلی؛
• ایجاد یک پوشش حائل کامل برای بخش‌های داخلی سازه، از جمله میلگردها و سایر ابزارهای فولادی؛
• جلوگیری از تأثیر مواد خورنده بر روی بتن و فولاد استفاده شده در سازه؛
• ایجاد یک لایه محکم برای جلوگیری از ورود رطوبت به طبقه‌های زیرین؛
• بالا بردن طول عمر سازه و جلوگیری از شکستن بتن در برابر تنش‌ها.

آیا بتن آماده نیازی به متراکم کردن و ویبره زدن دارد؟

یکی از اشتباهاتی که برخی از مهندسین ساخت و ساز و پیمانکاران مرتکب می‌شوند این است که فرایند متراکم کردن بتن را در مورد بتن آماده انجام نمی‌دهند. توجیه این افراد برای انجام ندادن این کار، اختلاط کامل و هم خوردن بتن در طول بارگذاری و انتقال به محل پروژه است. همانطور که در مطلب کارخانه بتن آماده عنوان شد، بعد از آماده سازی بتن، فرآیند انتقال آن با استفاده از این مخزن‌ها و بونکرهای مخصوص انجام می‌گیرد. این بونکر ها در زمان حمل بتن آماده همزمان فرایند اختلاط آن را انجام می‌دهند تا هم از میزان هوای موجود در آن کم شده و هم یکنواختی بتن افزایش یابد.

در جریان بتن ریزی، از پمپاژ بتن استفاده می‌شود که نکات مربوط به اجرای آن را در مطلب قبل توضیح دادیم. نکته مهم در این مورد این است که انتقال بتن با استفاده از پمپاژ یا هر روش دیگری، در نهایت باعث ورود حباب هوا به داخل بدنه آن می‌شود و همین حبابها را به پروژه ساخت و ساز انتقال می‌دهند. حتی اگر فرآیند تولید بتن آماده در بهترین شرایط ممکن و در حالت استاندارد انجام گیرد، عملیات متراکم کردن بتن و ویبره زدن آن ضروری است.

اگر در هر کدام از مراحل ساخت و ساز خود با مشکل مواجه هستید یا برای تأمین بتن آماده و بلوک ساختمانی به کمک نیاز دارید، با کارشناسان ما در کارخانه بتن آماده پاسارگاد تماس بگیرید.

پمپاژ بتن یکی از مهمترین و اصلی‌ترین روش‌های بتن ریزی در ساخت و ساز است، اما در مواردی که فضا برای تجهیزات ساخت و ساز محدود باشد یا دسترسی به برخی قسمت‌ها دشوار باشد، این پمپاژ کردن بتن است که به داد پیمانکاران می‌رسد. پمپ‌های بتنی ممکن است بر روی یک کامیون و تریلر نصب شده باشند، اما در برخی موارد از واحدهای کوچکتر نیز استفاده می‌شود. معمولاً فشار این پمپ‌ها بین ۲۵۰ تا 300 psi است و می‌توانند میزان خروجی ۱۵ تا ۳۰ یارد مکعب ازای هر ساعت را ثبت کنند. البته فشار این پمپ‌ها تا 1000 psi و خروجی آنها تا ۱۵۰ یارد مکعب نیز قابل افزایش است.

در مطالب قبلی، بتن ریزی فونداسیون و بتن ریزی ستون‌ها و سقف را مورد بحث قرار دادیم که پمپاژ بتن یکی از روش‌های انجام این پروژه‌هاست. پس با ما همراه باشید تا برخی از نکات ضروری در مورد آن را معرفی کنیم.

خطوط لوله استفاده شده برای پمپاژ بتن

خطوط لوله به عنوان اصلی‌ترین ابزار انتقال و پمپاژ بتن به محل بتن ریزی در نظر گرفته می‌شود و طراحی و ساخت آنها تحت شرایط ویژه‌ای انجام می‌گیرد.

خصوصیات خطوط لوله در موارد زیر خلاصه می‌شود:

• برخی از آنها به صورت لوله‌های سفت و سخت و برخی به صورت شلنگ‌های قابل انعطاف هستند؛
• لوله‌های سفت ممکن است به صورت ترکیبی از فولاد یا پلاستیک ساخته شود؛
• اندازه این لوله‌ها بین ۳ تا ۸ اینچ متغیر است؛
• از آلیاژهای آلومینیوم نمی‌توان به عنوان خطوط لوله پمپاژ بتن استفاده کرد؛
• شیلنگ‌های انعطاف پذیر پلاستیکی، به صورت زاویه دار و منحنی هستند تا جابجایی آنها راحت‌تر باشد؛
• راه‌های فولادی و ترکیبی مقاومت بیشتری نسبت به لوله‌های پلاستیکی دارند و در انتقال‌های ارتفاع مناسب هستند؛
• انتقال بتن با لوله‌های پلاستیکی راحت‌تر است و برای پمپاژ بتن به ارتفاع پایین‌تر بیشتر از این لوله‌ها استفاده می‌شود؛
• مهندسین سازه توصیه می‌کنند که اندازه خط لوله ثابت باشد و تعداد خانه‌های آن به حداقل برسد تا سرعت انتقال بیشتر شود.

پراکندگی مخلوط بتن

یکی دیگر از مواردی که به طور مستقیم بر روند انتقال بتن و پمپاژ آن به محل بتن ریزی تاثیرگذار است، میزان پراکندگی مخلوط بتن است. هرچه یک بتن از لحاظ اندازه ذرات و میزان آب و سیمان استفاده شده، پراکندگی کمتری داشته باشد، مخلوط نهایی آن یکدست بوده و انتقال آن به محل پروژه راحت‌تر است. این موضوع حتی بر فشار مورد نیاز برای انتقال و آن نیز تأثیرگذار است. برخی از نکاتی که در رابطه با پراکندگی مخلوط بتن باید رعایت شود، عبارتند از:

• مخلوط بتن پمپاژ شده باید همانند سایر بتن‌های معمولی باشد و تفاوتی ندارد؛
• انتخاب دانه بندی برای ماسه سنگ در این فرآیند بسیار مهم است؛
• بتن هایی که پمپاژ می‌شوند، باید یکپارچه و یکدست باشد؛
• مخلوط‌های سخت امکان پمپاژ ندارند و مخلوط‌های آبکی نیز به شکل نامناسبی پمپاژ می‌شود؛
• هر چه یک بتن سخت‌تر باشد؛ به آب بیشتری نیاز خواهد داشت و به تبع آن سیمان نیز افزایش می‌یابد؛
• هرچه میزان یکنواختی و یکدست بودن بتن بهتر باشد، فشار به کار گرفته شده کمتر است و به ارتفاع بالاتری فرستاده می‌شود؛
• برای بتن‌هایی که احتمال نقص در دانه‌های آنها وجود دارد، استفاده از سیمان پوزولان می‌تواند یک پیشنهاد خوب باشد.

اندازه دانه‌های ماسه سنگ

در بند قبل اشاره کردیم که اندازه خطوط لوله انتقال بتن بین ۳ تا ۸ اینچ قابل تغییر است و به اندازه ماسه سنگ و یکنواختی بتن مورد استفاده بستگی دارد. در برخی موارد لازم است که اندازه‌های اسمی در بررسی‌ها و انتخاب‌های ما در نظر گرفته شوند. در واقع، فرایند پمپاژ بتن فقط مختص به یک بتن یکپارچه و یکدست نیست و احتمال دارد با ماسه سنگ‌هایی با شرایط متفاوت مواجه شویم. معیار استاندارد در این حالت این است که:

• حداکثر اندازه اسمی دانه‌های ماسه سنگ تیز و شکسته در حدود یک سوم کوچکترین قطر لوله باشد؛
• حداکثر اندازه اسمی دانه‌های ماسه سنگ گرد می‌تواند تا حدود ۴۰ درصد کمتر از کوچکترین قطر لوله باشد؛
• ذرات بزرگ باید حذف شوند تا مانع از انتقال بتن به ارتفاع نشوند؛
• حداکثر دانه‌های ماسه سنگ باید به صورت گرد بوده تا انتقال بتن راحت‌تر و بهتر انجام گیرد؛
• لازم است که محتوای این ماسه سنگ درشت بین ۵ تا ۱۰ درصد نسبت مخلوط کلی بتن باشد.

یکپارچگی ساختار بتن پمپاژ شده

یکی از هنرهایی که کارخانه‌های بتن آماده، مانند کارخانه بتن آماده پاسارگاد، در فرایند تولید بتن می‌توانند از خود نشان دهند، بالا بردن میزان یکپارچگی بتن است. در واقع یکپارچگی بتن فقط به مساوی بودن اندازه ذرات ماسه سنگ محدود نمی‌شود و فاکتورهای دیگری مانند میزان سیمان، میزان آب استفاده شده در بتن، و میزان اختلاط بتن و آماده در این مورد تأثیر گذار است. برخی از استانداردهای که در این مورد وجود دارند:

• ۱۵ تا ۳۰ درصد از دانه‌های بتن باید از غربال ۳۰۰ میکرومتر عبور کنند؛
• ۵ تا ۱۰ درصد از دانه‌های ماسه سنگ باید از غربال 150 میکرومتر عبور کنند؛
• نسبت سایر دانه‌ها باید با این نسبتها هماهنگ شود؛
• نسبت آب و سیمان بتن باید با توجه به محل استفاده از پمپاژ بتن انتخاب شود؛
• میزان اختلاط بتن باید به صورتی باشد که احتمال وجود غیر یکنواختی در آن به صفر برسد؛
• حالت خمیری و روان بودن بتن در سطح قابل قبول و با توجه به نوع پروژه انتخاب شود.

اسلامپ بتن

اسلامپ بتن به عنوان فاکتوری برای سنجش ریزش مطلوب و حفظ کنترل وضعیت یکپارچه آن تعریف می‌شود و به عنوان یک عامل بسیار مهم در طول دوره پمپاژ بتن در نظر گرفته می‌شود. نکاتی که در رابطه با اسلامپ بتن وجود دارد این است که:

• میزان اسلامپ بتن پمپاژ شده نباید کمتر از ۲ اینچ باشد؛
• بتن‌هایی که دارای اسلامپ بیش از ۶ اینچ هستند، باعث انسداد لوله انتقال می‌شود؛
• عدد اسلامپ اگر به استاندارد واقعی آن نزدیک باشد، فشار کمتری توسط پمپاژ نیاز هست؛
• هرچه یک بتن یکنواخت‌تر باشد، امکان پمپاژ کردن آن راحت‌تر است؛
• برای بتن‌هایی که به اندازه کافی روان نیستند، استفاده از آب اضافی می‌تواند مشکل را حل کند.

ترکیب بتن پمپاژ شده

موارد مهمی مانند کاهش آب، جذب هوا، افزایش آب، استفاده از پوزولان های مختلف و روان کننده‌ها مواردی هستند که بر فرایند پمپاژ بتن تأثیر مستقیم می‌گذارند. پیشنهاد شده است که هر چه حجم هوای داخل بتن کمتر باشد، فرایند پمپاژ تحت شرایط بهتری انجام می‌گیرد. نکاتی که در این مورد اهمیت دارند:

• افزایش آب بتن باعث روان شدن و تسهیل فرایند پمپاژ می‌شود؛
• روان کننده‌ها می‌توانند اصطکاک دانه‌ها و اصطکاک بین بتن و لوله را کاهش داده و پمپاژ را بهتر کنند؛
• وجود آب بیش از حد باعث جدا شدن آب سیمان و افت کیفیت بتن می‌شود؛
• استفاده از سیمان مطابق با استاندارد باعث روان شدن و حالت خمیری بتن می‌شود؛
• انتقال بتن از طریق لوله‌های پلاستیکی در بتن‌های آبکی راحت‌تر است.

تست قابلیت پمپاژ بتن

هیچ استاندارد آزمایشگاهی خاصی برای بررسی قابلیت پمپاژ بتن در مورد یک مخلوط وجود ندارد و نمی‌توان به طور دقیق به آنها اشاره کرد. به طور کلی، بررسی چنین مواردی بیشتر به صورت بصری و مشاهدات عینی است. به عنوان مثال، بتن‌های روان و سیال راحت‌تر پمپاژ می‌شوند، این در حالی است که هرچه آب بتن کمتر باشد، احتمال انتقال بتن کمتر شده و به فشار بیشتری نیاز هست. کسانی که در حوزه پمپاژ بتن آماده فعالیت دارند، بیشتر دستاوردهای خود را به صورت تجربی کسب کردند و تنها در برخی موارد مانند اسلامپ یا اندازه‌های ماسه سنگ از داده‌های علمی استفاده می‌کنند.

برنامه ریزی برای پمپاژ بتن

برنامه ریزی مناسب برای تمام عملیات پمپاژ از جمله محل نصب پمپ، طراحی قرارگیری خطوط انتقال، توالی قرار گرفتن ابزارهای مختلف، محوی تأمین بتن و همچنین نحوه بتن ریزی مواردی هستند که باعث صرفه جویی در وقت و هزینه خواهد شد. در جریان برنامه ریزی برای عملیات پمپاژ بتن باید موارد زیر را رعایت شود:

• پمپ‌ها در نزدیکترین محل به بتن ریزی نصب شوند؛
• سیستم تحویل بتن باید دسترسی آسان به پمپ داشته باشد؛
• خطوط انتقال بتن حتی الامکان از نوع سخت و بدون پیچ و خم باشد؛
• برای بتن ریزی در حجم وسیع، از خطوط انتقال متناوب برای اتصال سریع استفاده شود؛
• تجهیزاتی به کار گرفته شوند که در نصب و جابجایی آنها ساده باشد.

همانطور که دیدید، فرایند پمپاژ بتن به ارتفاع یا به صورت افقی تحت تأثیر فاکتورهای مختلفی قرار دارد و ما در گروه کارخانه بتن آماده پاسارگاد تلاش کردیم که به مهمترین فاکتورهای آن اشاره کنیم. برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید با کارشناسان ما در تماس باشید.